Θέατρο - Η κασέτα (2024)
"Η κασέτα" της Λούλας Αναγνωστάκη, σκηνοθεσία: Μάνος Καρατζογιάννης, πρωταγωνιστούν: Γιώργος Δεπάστας, Γιώργος Ζιόβας, Βάσω Καμαράτου, Μάνος Καρατζογιάννης, Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, Ερμίνα Κυριαζή, Σμαράγδα Σμυρναίου, Γιάννης Τσουμαράκης.
Ο μικρόκοσμος του Παύλου, στην Αθήνα της αντιπαροχής και των '80s, ξετυλίγεται με γλαφυρά γλυκόπικρο τρόπο στο εμβληματικό πλέον έργο της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας που κατορθώνει με τη δύναμη της σκέψης και τον λόγο του να παραμένει συγκλονιστικά σημερινό. Με καταγωγή από τη Θράκη, ο Παύλος ήρθε στην Αθήνα όταν πέθανε η μητέρα του για να ζήσει με τον πατέρα και τη σύντροφό του, τη Μαρίτσα, στο σπίτι της. Σήμερα, ο Παύλος συγκλονίζεται από την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα, την οποία είναι πεπεισμένος πως επιχείρησε ο τούρκος παιδικός του φίλος που τον άφησε πίσω του όταν ήταν 8 ετών, χωρίς να επικοινωνήσουν ποτέ ξανά. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια λύτρωσης, ο Παύλος ηχογραφεί σε μια κασέτα ένα μήνυμα προς τον φίλο του, αναζητώντας τρόπο να του τη στείλει στη φυλακή της Ιταλίας όπου κρατείται. Στο μεταξύ, ο πατέρας του ανησυχεί για τον μικρότερο γιο του, τον Γιώργο, που αντί να ασχολείται με τα μαθήματά του τρέχει σε γήπεδα και σε βόλτες με τους φίλους του, την ίδια στιγμή που ο Παύλος τον σιγοντάρει στα κρυφά, δανείζοντάς του ακόμα και τη μηχανή του. Με την κασέτα που ηχογραφεί στα κρυφά και τις βόλτες του σε ένα κοντινό νταμάρι να του χαρίζουν τις μοναδικές στιγμές γαλήνης, ονειρεύεται να αποδράσει από το εδώ και το τώρα, παρά τον ασφυκτικό κλοιό της Κατερίνας, ανηψιάς της μητριάς του, την οποία έχει αφήσει έγκυο.
Έργο-ποταμός, χωρίς ουσιαστικά έναν πρωταγωνιστή αλλά σχεδόν όμοια μοιρασμένο σε κάθε έναν από τους οκτώ ρόλους, η "Κασέτα" περιγράφει με σαφήνεια τα θεμέλια επί των οποίων χτίστηκε η σύγχρονη Ελλάδα. Τα χρόνια του '80 και οι ριζικές αλλαγές που επέφεραν στην κοινωνία, μπορεί να υπόσχονταν τα καλύτερα και την πολυπόθητη ανεμελιά, δεν έπαψαν όμως ποτέ να κουβαλούν επάνω τους τις σκιές του παρελθόντος που μας στοιχειώνουν μέχρι σήμερα. Η υπερβολική δόση "δημοκρατίας" έφερε μαζί της την κατάρα της εμφύλιας διαμάχης που πλέον διεξάγεται σε επίπεδο κοινωνικής απόρριψης και απαξίωσης, η Αριστερά μετατράπηκε σε lifestyle και τιμητή των πάντων, η νεανική ανεξαρτησία ήταν αδύνατον να χωρέσει στα στενά πλαίσια της ελληνικής νοοτροπίας του χωριού που απλά είχε μετακομίσει σε σύγχρονα διαμερίσματα, οι νέον επιγραφές και τα φωτοχρωμικά των ντισκοτέκ ζωγράφιζαν πιο όμορφα τη ντρόγκα που είχε αρχίσει να κυκλοφορεί και το ποδόσφαιρο δεν είχε νόημα χωρίς πρόκληση και βία. Το Αμέρικαν Ντρημ με χρονοκαθυστέρηση κάποιων δεκαετιών χτυπούσε την πόρτα της Ελλάδας αλλοιωμένο και μίζερο όσο τα όνειρα μιας κοινωνικής τάξης που δούλευε "μαύρα", ρίχνοντας το βλέμμα στο "μεγαλείο" των προς δυσμάς ξένων στους οποίους ήθελε να μοιάσει.
Το 1982 έγραψε το έργο η Λούλα Αναγνωστάκη, έναν χρόνο αργότερα από τη σαρωτική έλευση του "ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά" ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Κι αν η συγγραφέας, παρατηρώντας προσεκτικά τα γεγονότα και τις συνθήκες, προέβλεπε χωρίς να το γνωρίζει όλα όσα θα ακολουθούσαν, ο Μάνος Καρατζογιάνης, στην τρυφερή αυτή ανάγνωση του κλασικού θεατρικού, έχει το πλεονέκτημα να σχολιάσει από το δικό μας παρόν τις τέσσερις δεκαετίες που μεσολάβησαν. Η "Κασέτα" στο θέατρο Σταθμός, διαδραματίζεται σαφώς στα '80s, αλλά κατά κάποιον μαγικό τρόπο μέσα από τη θεώρηση με την οποία τα αναπολούμε σήμερα. Εάν η Λούλα Αναγνωστάκη από το δικό της παρόν έκανε προβολή στο δικό μας σήμερα, ο Μάνος Καρατζογιάννης σχολιάζει και καυτηριάζει το δικό μας τώρα ανατρέχοντας στο παρελθόν, κι αυτό είναι που καθιστά το δικό του ανέβασμα μοναδικό. Όμως, υπάρχουν ακόμα δύο στοιχεία που κάνουν την παράσταση να ξεχωρίζει. Από τη μία είναι το χιούμορ του, υπόγειο, μαύρο αλλά πανταχού παρόν, να ενισχύει την αληθοφάνεια αλλά και τη vintage ματιά του στο παρελθόν, με υπαινικτικές ερμηνευτικές αναφορές στις ταινίες της εποχής. Από την άλλη, είναι διάχυτη όπως πάντα η ειλικρινής και βαθιά ευαισθησία με την οποία "διαβάζει" τους ανθρώπους σε κάθε παράσταση που σκηνοθετεί. Όπως έπραξε και στο υπέροχο "Γάλα" λίγους μήνες νωρίτερα, έτσι και στην "Κασέτα" δεν φοβάται το συναίσθημα ούτε διστάζει να βρει τις πιο στρογγυλεμένες γωνίες στους χαρακτήρες που διαχειρίζεται, εμβαθύνοντας στο σύνολο της ύπαρξής τους και φωτίζοντας όποιο ίχνος καλοσύνης τούς έχει απομείνει.
Επί σκηνής, στον ρόλο του Παύλου, ο Μάνος Καρατζογιάννης δίνει χρόνο στον εαυτό του να μπει στο κέντρο του προβολέα, σερβίροντας μικρές δόσεις του χαρακτήρα έως ότου εφορμά με ψυχική δύναμη και ερμηνευτική λιτότητα στη δεύτερη πράξη, όταν η φυσικότητα με την οποία αποδίδει λέξεις και η ειλικρίνεια του βλέμματος αποκαλύπτουν τον Παύλο στην ολότητά του, απόλυτα συνειδητοποιημένο και απελευθερωμένο. Απλά σπουδαία η Σμαράγδα Σμυρναίου στον ρόλο της Μαρίτσας, σε κάνει να πιστεύεις πως κρυφοκοιτάς το σπιτικό της και παρακολουθείς τη ζωή της εν αγνοία της. Υπέροχη στις ερμηνευτικές εναλλαγές της κάθε φορά που απευθύνεται σε διαφορετικό άτομο, μας κάνει δώρο μια συναρπαστική στο κάθε της δευτερόλεπτο Μαρίτσα, χειριστική, μητριαρχική, αλλά τίμια και ξεκάθαρη στις προθέσεις της. Εξίσου συναρπαστική η Καίτη της Ερμίνας Κυριαζή, βαθιά εναρμονισμένη με τον χρόνο δράσης του έργου και με ερμηνευτικές αναφορές σε αντίστοιχους ρόλους του τότε στο σινεμά ή στην τηλεόραση, χτίζει σταδιακά τον χαρακτήρα της για να φτάσει στην κορύφωση της δεύτερης πράξης όταν απλά σε αφήνει άφωνο με τη συγκρατημένη αλλά εξουθενωτική ψυχικά έκρηξη που επιφυλάσσει. Ο επί σκηνής σύντροφός της Γιώργος Δεπάστας, στον ρόλο του οικογενειακού φίλου και κολλητού του Παύλου, του Σπύρου, προσφέρει μια ξεκάθαρη και σταθερά ρεαλιστική ερμηνεία, έξυπνα επιφανειακή φαινομενικά, όσο επιφανειακά διαχειρίζεται και ο ίδιος τη ζωή του αλλά και όσο επιφανειακή και ανερμάτιστα αλαζονική είναι και η συμπεριφορά του. Η Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, στον ρόλο της εμμονικά ερωτευμένης με τον Παύλο Κατερίνας, φλερτάρει επιτυχώς με την υπερβολή χωρίς να ξεπερνά τα όρια, έχοντας να διαχειριστεί έναν ούτως ή άλλως ακραίο χαρακτήρα, φορτικό, ανεύθυνο και εκνευριστικά εγωιστή. Στον ρόλο της μητέρας της και αδελφής της Μαρίτσας, η Βάσω Καμαράτου καταφεύγει σε μια ερμηνεία ήπιου πόνου βγαλμένη λες από τα ελληνικά μελό με τα οποία μεγάλωσε η Βαγγελιώ, κουβαλώντας στους ώμους της μια ζωή κρυμμένη στη σκιά και ένα μυστικό που δεν ειπώθηκε ποτέ. Ορμητικός και αθώα συγκινητικός ο Γιάννης Τσουμαράκης στον καταλυτικό ρόλο του Γιώργου, του έφηβου αδελφού του Σπύρου, νιώθει τόσο πολύ τον χαρακτήρα του που νομίζεις πως ταξίδεψε στο σήμερα από τα "Τσακάλια" του Δαλιανίδη. Θεατρικής αρμονίας και ειδικού βάρους η παρουσία του Γιώργου Ζιόβα στον ρόλο του πατέρα, ο οποίος επιφυλάσσει και μια συνταρακτική σκηνή. Η παράσταση θα παίζεται μέχρι τέλη Μαΐου, οπότε σπεύσατε. Για όσους δεν προλάβουν η δεν βρουν εισιτήρια, ψυχραιμία αφού θα επαναληφθεί και την επόμενη σαιζόν.
Θέατρο Σταθμός
Παραστάσεις: Παρασκευή & Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 18:30
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου