8½ (1963) (Α/Μ)

Δραματική κομεντί της Gaumont, σε σκηνοθεσία Φεντερίκο Φελίνι, με τους Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, Ανούκ Αιμέ, Κλαούντια Καρντινάλε, Σάντρα Μίλο, Ροσέλα Φρανκ, Μπάρμπαρα Στηλ, Μαντλέν Λεμπώ, Κατερίνα Μποράτο, Έντρα Γκέηλ, Γκουίντο Αλμπέρτι, Μάριο Κονότσια.

O Γκουίντο Ανσέλμι είναι ένας διάσημος ιταλός σκηνοθέτης του σινεμά, που στα 43 του βρίσκεται σε δημιουργικό αδιέξοδο. Μολονότι η διαδικασία παραγωγής έχει ήδη ξεκινήσει για την καινούργια του ταινία, ένα έπος επιστημονικής φαντασίας με αυτοβιογραφικά στοιχεία (!), ο ίδιος, πάσχοντας από υπερκόπωση, αναρρώνει σε ένα υπερπολυτελές σπα έξω από τη Ρώμη, αποφεύγοντας τους πάντες και πρωτίστως αποφεύγοντας να πάρει την παραμικρή απόφαση. Ιδέες, άνθρωποι, παρελθόν και παρόν εναλλάσσονται στο μυαλό του σαν νούμερα από επιθεώρηση, ενώ βουτά όλο και πιο βαθιά στις μνήμες και τη φαντασία του, αναζητώντας έτσι ένα ασφαλές λιμάνι για την ίδια του την ψυχή.

Η γυναίκα που μας γέννησε, οι γυναίκες που μας μεγάλωσαν, οι γυναίκες του έρωτα, η επιθυμία, η λογική και η Καθολική Εκκλησία: το ψωμί και το αλάτι του ιταλικού σινεμά αλλά και ολόκληρης της χώρας. Οι πυλώνες επάνω στους οποίους γράφτηκε η σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας και της τέχνης της, και που μαζί με τον Κομμουνισμό έπλασαν γενιές και γενιές ευρηματικά σχιζοφρενών δημιουργών. Στο 8½ είναι εμφανές πως ο Φελίνι θέλει να διασκεδάσει όλα αυτά και να τα εμβαπτίσει σε ένα περιβάλλον άχρονο και άκοσμο, με τους πάντες και τα πάντα να διαδραματίζονται σε μια σκηνή χωρίς όρια από τους θεατές, με τους ανθρώπους πρωταγωνιστές και κομπάρσους και τον χώρο γύρω μας ένα τεράστιο σκηνικό. Σαν μιούζικαλ χωρίς μουσικά νούμερα, η ταινία κυλά με τρομακτική άνεση από την πραγματικότητα στη φαντασία, από το τώρα στο πριν και από την επιθυμία στην ενοχή, σαν ένα υπερκόσμιο κινηματογραφικό ταξίδι, όμοιο με αυτά που θα έκανε το τεράστιο διαστημόπλοιο που κατασκευάζουν οι τεχνικοί των σκηνικών για την ταινία του.

Με ένα εκτυφλωτικό ασπρόμαυρο με έντονα κοντράστ (Τζιάνι ντι Βενάντσο, διεύθυνση φωτογραφίας), υπέρκομψα αλλά και "φευγάτα", εντυπωσιακά σκηνικά (Πιέρο Γκεράρντι, καλλιτεχνική διεύθυνση, σκηνικά & κοστούμια και Βίτο Ανζαλόνε, διακόσμηση σκηνικών) και φυσικά τις υπέροχες φανφάρες του Νίνο Ρότα, το 8½ είναι μια δύσκολη ταινία που όμως γίνεται εύκολη αν της παραδοθείς και αποδεχθείς απλά το παιχνιδιάρικο ταμπεραμέντο της. Ένας σκηνοθέτης που τη ζωή του σκηνοθέτησαν γυναίκες, τώρα ψάχνει να βρει τις γυναίκες που θα σκηνοθετήσει στην ταινία του και οι οποίες θα υποδυθούν τις γυναίκες που "σκηνοθέτησαν" τη δική του ζωή έως τώρα. Εμβληματικός ο Μαρτσέλο Μαστρογιάννι σε αυτόν τον ρόλο που ενδεχομένως θα ζήλεψαν πολλοί, αεικίνητος και με το μυαλό του μονίμως αλλού χειρίζεται δεξιότεχνα τη φιγούρα αυτού του γυναικά, ενοχικού, ταλαντούχου και αλλοπαρμένου σκηνοθέτη, που στα 43 του αναλογίζεται όλη του τη ζωή σαν νά'τανε ταινία. Οι ερμηνείες των γυναικών που τον περιβάλλουν, είτε εύθραυστες είτε γκροτέσκο, δίνουν εξαιρετικά τον τόνο σε αυτό το "επιθεωρησιακό" μοτίβο, σε αυτό το μιούζικαλ χωρίς μουσική, με τις εικόνες από τη ζωή ενός ανθρώπου και τις μνήμες μιας ολόκληρης χώρας να γεμίζουν την οθόνη σαν υπερπαραγωγές ταμπλώ-βιβάν. Ένας άντρας απέναντι σε τόσες γυναίκες, ένας δημιουργός απέναντι στην πεζότητα της πραγματικότητας και ένα σινεμά που ανοίγει πόρτες στην ψυχή για να μπει μέσα της όλο του το φως.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.

Αν αγαπάτε τις κομεντί, θα βρείτε κείμενα και κριτικές από το αρχείο του Cinemano εδώ.