Moulin Rouge (1952)

Ελληνικός τίτλος: Μουλέν Ρουζ

Βιογραφικό δράμα της Romulus σε σκηνοθεσία Τζων Χιούστον, με τους Χοσέ Φερέρ, Ζα Ζα Γκαμπόρ, Κολέτ Μαρσάν, Σουζάν Φλον, Κατρίν Κατ.

Τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του Τουλούζ Λωτρέκ πέριξ του Μουλέν Ρουζ και του καρτιέ της Μονμάρτης ιδωμένα μέσα από δύο μεγάλους του έρωτες αλλά και από την αναγνώριση του ταλέντου του στη ζωγραφική αποτελούν τον καμβά τούτης εδώ της καλοφτιαγμένης ταινίας που χωρίς πολλές φανφάρες έφτασε να θεωρείται κλασική, χάρη στο στιβαρό σενάριο και τις φροντισμένες ερμηνείες που υπερέβαιναν σε ρεαλισμό τις συμβάσεις της εποχής.

Η δυσκολία κάθε βιογραφικής ταινίας που πρέπει να μην "χάσει" την ιστορία και το κέντρο βάρους της σε μια ατελείωτη διαδρομή μέσα στα χρόνια, είναι δεδομένη και συχνά αποτρεπτική του τελικού αποτελέσματος που πολλές φορές μοιάζει με δραματοποιημένο, άψυχο ντοκυμανταίρ. Στην περίπτωσή μας, το σενάριο του Τζων Χιούστον και του Άντονυ Βέιλερ, βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του Πιερ Λα Μυρ που ό,τι είχε κυκλοφορήσει τότε, κατορθώνει να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο πορτραίτο του ζωγράφου χωρίς να παρασυρθεί σε μια διαρκή συρραφή γεγονότων από τη ζωή του. Μάλιστα, μπορεί να επιλέγει να επικεντρωθεί στην τελευταία δεκαετία της ζωής του, αλλά και πάλι μοιράζει τη δράση σε δύο και μόνο "πράξεις" που περιγράφουν δύο συγκεκριμένες περιόδους στην αρχή και στο τέλος αυτής της δεκαετίας, η κάθε μία από τις οποίες στιγματίστηκε και από τον έρωτά του για μία γυναίκα. Όμως είναι τόσο άρτια δομημένο στη γραφή του ώστε να περνούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για το παρελθόν και την ιδιοσυγκρασία του Λωτρέκ, ενώ δεν μένει διόλου ασχολίαστη η περίπλοκη σχέση που είχε με τους γονείς του. 

Η σκηνοθεσία του Τζων Χιούστον συνδυάζει αρμονικά το κύρος και το φλέγμα του βρετανικού ρεαλιστικού κινηματογράφου με πλούσιες δόσεις χολυγουντιανής υπερ-παραγωγής, πρωτίστως στα μουσικά μέρη, όταν παρακολουθούμε αποσπάσματα από το πρόγραμμα του Μουλέν Ρουζ, με το εμβληματικό Καν Καν να ξεχειλίζει από ορμή στη χορογραφία και στην κινηματογράφησή του, πλημμυρισμένο από τη λάμψη, τον ερωτισμό και την ανεμελιά που κυριαρχούσαν στο Παρίσι του 19ου αιώνα. Το άπλετο φως του καμπαρέ όμως συναντά το βαθύ σκοτάδι τόσο στο διαμέρισμα του Λωτρέκ όσο και στα σοκάκια και τα καταγώγια της πόλης που ταυτίζονταν ενδεχομένως περισσότερο με τις μαύρες διαδρομές της ψυχής και του μυαλού του. Ένα παιχνίδι του φωτός με το σκοτάδι άλλωστε είναι ολόκληρη η ταινία, όπως δηλώνεται και από την εξαιρετική φωτογραφία του Όσγουαλντ Μόρις που επιτυγχάνει να προσαρμόσει το λαμπερό Technicolor με τη χρωματική παλέτα του Λωτρέκ, μετατρέποντας την οθόνη του σινεμά στον καμβά του ζωγράφου. Τα γυρίσματα στα μεγάλα πλατώ των Στούντιο Σέπερτον στην Αγγλία σε συνδυασμό με πολλά εξωτερικά στο Παρίσι αποδίδουν απρόσκοπτα τον ρεαλισμό του τοπίου και του χρόνου, εντάσσοντας τους ηθοποιούς σε ένα περιβάλλον δημιουργικής αληθοφάνειας. 

Ορμή, πίκρα, κόμπλεξ και λύτρωση απαντώνται σε διαρκή εναλλαγή στο πρόσωπο και στην ερμηνεία του Χοσέ Φερέρ, ο οποίος καλείται να ενσαρκώσει την πολύπλοκη και τραυματισμένη μέσα-έξω προσωπικότητα του Τουλούζ Λωτρέκ που διχάζεται διαρκώς ανάμεσα στο πρόθυμο για ζωή και έρωτα πνεύμα του και τα σακατεμένα του πόδια. Με έκδηλο το εθισμό στις γυναίκες, το ποτό και την κραιπάλη, τα οποία άλλωστε αποτελούσαν και πηγή έμπνευσης στους πίνακές του, ο Χοσέ Φερέρ αποδίδει με σώμα και ψυχή έναν ρόλο απαιτητικό, χωρίς κρεσέντα και μανιέρα, επιτυγχάνοντας κάτι πολύ φρέσκο που απείχε μίλια τότε από τις συμβάσεις του "σοβαρού" δράματος. Ολόγυρά του ένα καστ από καλογραμμένους χαρακτήρες, με βασικότερες τις δύο γυναίκες που τον σημάδεψαν, την πόρνη Μαρί Σαρλέ (εκρηκτική μέσα στις μεταπτώσεις της η Κολέτ Μαρσάν) και το μοντέλο Μυριάμ Υάμ (μεστή και εσωτερικής ενσυναίσθησης η ερμηνεία της Σουζάν Φλον). Δεν θα μπορούσα να μην σταθώ στην εκτυφλωτική Ζα Ζα Γκαμπόρ που επιστρατεύει όλη τη λάμψη, την ομορφιά και το μπρίο της στον ρόλο της τραγουδίστριας Τζέην Αβρίλ, αλλά και στην Κατρίν Κατ που στο σύντομο πέρασμά της ως Γκουλύ, η μεγάλη σταρ του Μουλέν Ρουζ, κλέβει τις εντυπώσεις. Το δε φινάλε, όταν ο ρεαλισμός αφήνεται σε αυτό το μαγευτικά αποστασιοποιημένο, φαντασιακό μιούζικαλ είναι συντριπτικό στη δύναμή του.

Το "Μουλέν Ρουζ" ήταν υποψήφιο για 7 Όσκαρ εκ των οποίων απέσπασε 2 (Έγχρωμων Κουστουμιών και Έγχρωμης Σκηνογραφίας), τιμήθηκε με 3 BAFTA και με τον Αργυρό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, θεατρικών παραστάσεων, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.