Murina (2021)
Ελληνικός τίτλος: Τελευταίο καλοκαίρι
Δραματική ταινία της The Match Factory, σε σκηνοθεσία Αντονέτα Αλαμάτ Κουσιγιάνοβιτς, με τους Γκρασίγια Φιλίποβιτς, Λέον Λούσεβ, Ντανίκα Κούρτσιτς, Κλιφ Κέρτις.
Η Γιούλια, στα 17 της χρόνια, περνά το καλοκαίρι της με τους γονείς της, σε ένα απομονωμένο νησί της Αδριατικής, απολαμβάνοντας τη θάλασσα και τη ρουτίνα της. Ένα σαββατοκύριακο όμως θα φέρει τα πάνω-κάτω σε αυτό το φαινομενικά ήσυχο σπιτικό, όταν καταφθάνει καλεσμένος ένας παλιός φίλος του πατέρα της. Ο γοητευτικός Χαβιέρ, πλούσιος επιχειρηματίας, φαντάζει ως ο ιδανικός επενδυτής στα μάτια του φιλόδοξου Άντε, ο οποίος σκοπεύει να χτίσει εκεί ένα πολυτελές θέρετρο, εκμεταλλευόμενος τη θάλασσα και την εγγύτητα με την Ιταλία. Η διαφορά όμως είναι πως ο Χαβιέρ ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο για τη γυναίκα και την κόρη τού παλιού του φίλου, παρά για επιχειρηματικά πλάνα, γεγονός που από τη μια αφήνει την πόρτα ανοιχτή για όνειρα και από την άλλη ξυπνά μνήμες του παρελθόντος.
Ένα ειδυλλιακό τοπίο, μια τυπική οικογένεια, ένας πατέρας αφέντης, μια κόρη που ονειρεύεται αλλά δεν ξέρει ακριβώς τι. Είναι η θάλασσα που ξεπλένει τη ζωή τους από τα "γιατί" και τα "πώς" καθώς στα κύματά της κουβαλά προβλήματα σωρευμένα από χρόνια. Μέσα σε αυτό το απλοϊκό αλλά άπλετο σε έκταση σκηνικό που καθιστά τη ζωή δεδομένη, ένας "εισβολέας", βγαλμένος λες από θεατρικό του Τσέχωφ, λειτουργεί καταλυτικά στη διάλυση των πάντων. Πρώτη μεγάλου μήκους ταινία για τη σκηνοθέτιδα Αντονέτα Αλαμάτ Κουσιγιάνοβιτς (που συνυπογράφει και το σενάριο με τον επίσης πρωτάρη σε μεγάλου μήκους Φρανκ Γκρατσιάνο), αλλά και για τη νεαρή πρωταγωνίστριά της (εφηβικά αθώα και εκρηκτική η Γκρασίγια Φιλίποβιτς), η "Σμέρνα", όπως μεταφράζεται ο πρωτότυπος τίτλος, είναι ένα δυναμικό οικογενειακό ψυχόδραμα που σε γραπώνει με την αφοπλιστική ευθύτητα της αφήγησής του, με την ομορφιά της εικόνας του και τους σκηνοθετικούς του υπαινιγμούς. Η αποδόμηση της αγίας οικογένειας από την έλευση ενός και μόνο ανθρώπου φιλμάρεται σχεδόν αισθησιακά, με τον Χαβιέρ να αναδεικνύεται σε κυρίαρχο των πάντων. Αισθήσεις, συναισθήματα, προσδοκίες, έρωτες και εφηβικές φαντασιώσεις αποτυπώνονται στην εντέλεια στην παρουσία του, έτσι όπως η κάμερα (υπέροχη η δουλειά της Ελέν Λουβάρ στη διεύθυνση φωτογραφίας) τον "βλέπει" διαφορετικά μέσα από τα μάτια των υπολοίπων. Ηγετικός επιχειρηματίας για τον απεγνωσμένο Άντε, αμείλικτος γητευτής για τη μητέρα, εφηβικό σκίρτημα και μαζί σανίδα σωτηρίας για τη μικρή, ο απρόσμενος επισκέπτης μπορεί να ανταποκρίνεται στην εσωτερική ανάγκη του καθενός, αλλά στο τέλος της ημέρας (ή του τριημέρου, για την ακρίβεια) δεν γίνεται ποτέ κάτι που εξ αρχής δεν ήταν. Έχει ενδιαφέρον όλη αυτή η (κατά έναν παράξενο τρόπο) κλειστοφοβική αντιμετώπιση της ιστορίας, με το απέραντο γαλάζιο της Αδριατικής να υπόσχεται ορίζοντες αλλά ταυτόχρονα να απομονώνει, με τα κάδρα να αφήνονται ώρες-ώρες σε μια αισθησιακή παρόρμηση, την ίδια στιγμή που υπαινίσσονται και την απειλή της έκρηξης. Δομημένα ρεαλιστικές αλλά πλήρους συναισθήματος οι ερμηνείες, ορίζουν τους χαρακτήρες και την ιστορία, σε ένα περιβάλλον έθνικ αλλά ουσιαστικά οικείο. Δεν μπορείς να μην αναρωτηθείς πώς το σενάριο αυτό το εμπνεύστηκαν στην Κροατία και όχι στην Ελλάδα, όπου στέκει στον απόλυτο βαθμό, τόσο λόγω θέματος όσο και συμπεριφορών. Γοητευτικό από την αρχή μέχρι το τέλος, το φιλμ κέρδισε εξ αρχής και την εμπιστοσύνη του Μάρτιν Σκορτσέζε που το υπογράφει ως ένας εκ των εκτελεστικών παραγωγών, ενώ φαίνεται πως εντυπωσίασε και στις Κάννες όπου απέσπασε τη Χρυσή Κάμερα (βραβείο πρώτης ταινίας μεγάλου μήκους), συμμετέχοντας στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου