Skanör-Falsterbo (1939) (Α/Μ)

Ελληνικός τίτλος: Ο καλός ταμίας

Κομεντί της Europa Film σε σκηνοθεσία Έμιλ Α. Λίνγκχάιμ, με τους Έντβαρντ Πέρσον, Ρουτ Χολμ, Άρτουρ Φίσερ, Ανναλίζα Έρικσον.

Ταμίας σε μία επιχείρηση, ο Χένρικ Κάρλσον χαίρει της ύψιστης εμπιστοσύνης των συναδέλφων και των προϊσταμένων του για την τιμιότητα και την αρτιότητα που χαρακτηρίζουν τη δουλειά και τον χαρακτήρα του. Όλοι όμως πέφτουν από τα σύννεφα όταν από το ταμείο της εταιρείας εξαφανίζονται αδικαιολόγητα 5.000 Σουηδικές Κορώνες. Εφόσον δεν μπορεί να εξηγήσει την αιτία του ελλείματος, όλοι θεωρούν εκείνον ένοχο, χωρίς όμως να γνωρίζουν πως ο τίμιος και καλόκαρδος Χένρικ ξέρει πολύ καλά τον υπεύθυνο. Πρόκειται για έναν συνάδελφό του, ο οποίος αρρώστησε βαριά και δεν είχε τα χρήματα που απαιτούνταν για τη νοσηλεία του. Αντιλαμβανόμενος τη σοβαρότητα της κατάστασής του, λοιπόν, παίρνει εκείνος την ευθύνη χωρίς να καταδώσει τον ένοχο, ξέροντας όμως πώς να σώσει και τον εαυτό του όταν χρειαστεί.

Έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να γνωρίζει κανείς τις εθνικές κινηματογραφίες χωρών που ναι μεν έγιναν γνωστές σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά σχεδόν αποκλειστικά μέσα από ταινίες συγκεκριμένου είδους και συγκεκριμένων σκηνοθετών. Η Σουηδία στην περίπτωσή μας έχει ταυτιστεί στο μυαλό των περισσοτέρων με το σινεμά του Μπέργκμαν ή ακόμη με τα πρόσφατα νεο-νουάρ τα οποία κατά καιρούς ξεχωρίζουν σε σινεφίλ κυρίως κυκλώματα διανομής. Το σινεμά της Σουηδίας όμως ούτε μόνο νουάρ έχει να επιδείξει ούτε μόνο τον Μπέργκμαν, αφού η χώρα είχε ανέκαθεν μια ισχυρή κινηματογραφική βιομηχανία που έβγαζε ταινίες κάθε είδους πολλά χρόνια πριν εμείς ανακαλύψουμε την "Περσόνα" ή τα προοδευτικά γυμνά των '60s. Οπότε, ας είναι καλά το Netflix που φιλοξενεί στην πλατφόρμα του πληθώρα τίτλων από διάφορες δεκαετίες, οι οποίοι μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε κατά το δυνατόν ολοκληρωμένα τις ταινίες που οι Σουηδοί γύριζαν για τους Σουηδούς που πήγαινα να διασκεδάσουν στο σινεμά, χωρίς να έχουν στο μυαλό τους φεστιβάλ και βραβεία κριτικών. Σαφέστατα δεν ήταν όλες τους αριστουργήματα -ούτε ο "Καλός Ταμίας" είναι- όμως ανοίγουν το βλέμμα μας σε μια κοινωνία και στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόταν τα πράγματα ανά τις δεκαετίες, ενώ ταυτόχρονα ενδεχομένως και να εξηγούν τους λόγους που το συγκεκριμένο σινεμά γέννησε τον Μπέργκμαν, τα νουάρ και τα ψυχαναλυτικά δράματα. 

Με αστική ηθογραφία έχουμε να κάνουμε εν προκειμένω, καλογυρισμένη και καλοπαιγμένη, αλλά χωρίς δραματουργικές εξάρσεις, καθώς κυριαρχεί ο διδακτισμός περί αξιών. Με χιούμορ την αφηγούνται οι δημιουργοί της την ιστορία, βέβαια, εκμεταλλευόμενοι τις μεταπτώσεις στη συμπεριφορά του περίγυρου (επαγγελματικού, οικογενειακού και φιλικού) αυτού του καλού και ηθικού ανθρώπου που παίρνει επάνω του το φταίξιμο μιας υπεξαίρεσης για να βοηθήσει τον συνάδελφό του που βρισκόταν στο νοσοκομείο. Από τους επαίνους για το ακέραιο του χαρακτήρα του στο "έπεσα από τα σύννεφα" μέχρι το "κοίτα τον άτιμο τι έκανε", η ταινία εξερευνά με αληθοφάνεια ανθρώπινες συμπεριφορές ενόσω χλευάζει διακριτικά την υποκρισία της κοινωνίας που αλλάζει την άποψή της για τον ίδιο άνθρωπο με ταχύτητα φωτός. Όπως πολλές από τις ταινίες της εποχής (παγκοσμίως), οι ερμηνείες πάσχουν από έναν θεατρικό, στομφώδη λόγο, ο οποίος ενισχύεται μάλιστα από τα γυρίσματα σχεδόν αποκλειστικά σε εσωτερικούς χώρους. Αυτή η αξιοπρέπεια όμως του κεντρικού ήρωα περνάει και στο σύνολο της παραγωγής, με τελικό αποτέλεσμα μια ενδιαφέρουσα -καίτοι άνιση- ταινία, όσο ψυχαγωγικά σοβαρή χρειάζεται.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, θεατρικών παραστάσεων, τηλεοπτικών σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε το Cinemano στο Facebook και στο Instagram.