Witness for the Prosecution (1957) (A/M)

Ελληνικός τίτλος: Μάρτυς κατηγορίας

Δικαστικό θρίλερ της United Artists, σε σκηνοθεσία Μπίλλυ Γουάιλντερ, με τους Τσαρλς Λώτον, Μαρλέν Ντήτριχ, Τάυρον Πάουερ, Έλσα Λάντσεστερ, Τζων Γουίλλιαμς, Νόρμα Βάρντεν, Φράνσις Κόμπτον.

Αμέσως μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο λόγω προβλημάτων με την καρδιά του, και παρά τις συστάσεις των γιατρών του, ο συνήγορος υπεράσπισης Γουίλφριντ Ρόμπερτς ιντριγκάρεται από την περίπτωση του νεαρού Λέοναρντ Βολ, ο οποίος κατηγορείται για τη δολοφονία μιας πλούσιας γυναίκας. Οι ενδείξεις είναι εναντίον του, και παρότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα ενοχοποιητικά στοιχεία, η μοναδική που μπορεί να του επιβεβαιώσει το άλλοθι για την ώρα του φόνου είναι η γυναίκα του, μια γερμανίδα καλλιτέχνις, την οποία γνώρισε και παντρεύτηκε στο Αμβούργο, όσο υπηρετούσε εκεί κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Πρόκειται περί αριστουργήματος ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σεμινάριο κινηματογραφικής συγγραφής. Τόσο απλά. Ένα διήγημα της Άγκαθα Κρίστι, το οποίο η ίδια διασκεύασε σε θεατρικό κάποια χρόνια αργότερα, μεταμορφώνεται ξανά σε μία εξαιρετική κινηματογραφική ταινία δηλώνοντας απερίφραστα πως όσο πιο πολύ απομακρύνεσαι από το πρωτότυπο τόσο καλύτερα το αποδίδεις στην οθόνη. Στην προκειμένη περίπτωση, το σενάριο των Μπίλλυ Γουάιλντερ και Χάρρυ Κέρνιτζ κρατούν τη βασική ιστορία από τη διασκευή του Λώρενς Μάρκους, αλλά την ίδια στιγμή εμπλουτίζουν το θεατρικό όχι μόνο με νέες σκηνές αλλά και με νέα πρόσωπα, προσδίδοντας στο φιλμ φρέσκο αέρα, διαφορετικό ύφος και κυρίως μετατοπίζοντας το κέντρο βάρους από τον ύποπτο για φόνο Λέοναρντ Βολ, στον συνήγορό του, Γουίλφριντ Ρόμπερτς. Ως αποτέλεσμα, η ταινία δεν λειτουργεί εξαιρετικά μόνο ως ένα έξοχο who dunnit, αλλά και ως ψυχογράφημα των βασικών ηρώων της, των οποίων τις σκέψεις σχεδόν ακούμε μέσα από τις πράξεις τους. Είναι απίστευτα αυτά τα μικρά τρυκ στη συμπεριφορά και στις εκφράσεις που αποκαλύπτουν τόσα πολλά για τον κάθε χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα εκείνο το εξαιρετικό πλάνο του συνηγόρου που παίζει κάτι σαν τρίλιζα με τα χαπάκια του κατά τη διάρκεια της δίκης και είναι σαν να μπαίνεις στο μυαλό του και να βλέπεις τις σκέψεις του να ταχτοποιούνται μία προς μία, αλλάζοντας θέση και συσχετισμούς, ανάλογα με την κατάθεση που ακούγεται εκείνη τη στιγμή, ενώ είσαι σίγουρος πως ακούς τα γρανάζια του μυαλού του να μαρσάρουν. Σπουδαίο σινεμά.

Την ίδια στιγμή, ο Γουάιλντερ επενδύει πρωτίστως στον λόγο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, σκηνοθετώντας όχι απλά τις ερμηνείες των ηθοποιών του, αλλά την κάθε μία λέξη ξεχωριστά, με βάση την προφορά, την καταγωγή και την τοπολαλιά της, δίνοντας έμφαση στα εσώψυχα του κάθε ρόλου. Οι λέξεις, η εκφορά τους και το άκουσμά τους ξεπερνούν την εικόνα στην οθόνη, αποκτούν ξεχωριστή οντότητα και επάνω τους είναι που γίνεται όλο το ερμηνευτικό/σκηνοθετικό παιχνίδι. Η γλώσσα είναι η καταγωγή μας, η ιστορία μας και το σύμπαν μας. Και ο Γουάιλντερ, όπως και πολλοί άλλοι σκηνοθέτες και σεναριογράφοι στην Αγγλία, τη Γαλλία και την Ιταλία, το γνωρίζει πολύ καλά, γι' αυτό και "χορογραφεί" τη σκηνοθεσία τους -άρα και τον ρυθμό της ταινίας- επάνω στη γλώσσα. Εν αρχή ην ο λόγος βλέπετε.

Υπέροχος ο Τσαρλς Λώτον με αυτό το βρετανικό φλέγμα να βαραίνει κάθε του στιγμή, τεράστια σταρ και αξεπέραστη παρουσία η Μαρλέν Ντήτριχ, που το αντιλαμβάνεσαι από την είσοδό της στην ταινία, όσο στέκει εκεί, στην πόρτα του γραφείου του συνηγόρου. Τι είσοδος! Τι ταινία! Μην τη χάσετε, ειδικά τώρα που έχετε την ευκαιρία να την απολαύσετε στη μεγάλη οθόνη.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών και παρουσιάσεις σειρών και κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.