El botón de nácar (2015)

Ελληνικός τίτλος: Το μαργαριταρένιο κουμπί

Πέντε χρόνια μετά το "Νοσταλγώντας το φως", ο Πατρίσιο Γκουσμάν επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος (κυριολεκτικά), στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, όπου οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν κύβο χαλαζία, μέσα στον οποίο υπήρχε άψογα διατηρημένη μια σταγόνα νερού, ηλικίας αμέτρητης. 

Με αφορμή αυτό το περιστατικό, ο χιλιανός σκηνοθέτης, στη νέα του ταινία, κάνει βουτιά στους ωκεανούς του παρελθόντος μας και σχολιάζει τη σχέση του νερού με το σύμπαν, την ανθρώπινη ύπαρξη και την ιστορία της πατρίδας του. Εικόνες ανείπωτης ομορφιάς, σε συνδυασμό με τους ήχους (μελωδικούς αλλά και απειλητικούς) του νερού των ποταμών και των ωκεανών, μπερδεύονται γλυκά, μαζί με προσωπικές αναμνήσεις, αφηγήσεις ιθαγενών της Παταγονίας (εκ των ελαχίστων που έχουν επιβιώσει), ιστορικών και αρχαιολόγων που μιλούν για το νερό ως πηγή ζωής αλλά και προορισμό θανάτου, με τα τσιράκια του Πινοσέτ να έχουν πετάξει αμέτρητα πτώματα αντιφρονούντων στην απεραντοσύνη του Ειρηνικού. 

Σε παραγωγή της Pyramide, το "Μαργαριταρένιο Κουμπί" αποτελεί άτυπη συνέχεια του αριστουργηματικού "Νοσταλγώντας το φως", εξίσου αριστοτεχνικά γυρισμένο, με την πράα φωνή του Γκουσμάν ξεναγό σε αυτό το υπέροχο ταξίδι εικόνων, λέξεων, ιστορίας, ανθρωπιάς και ιδεών. "Το νερό είναι το διαμεσολαβητικό όργανο ανάμεσα στο σύμπαν και σε εμάς" λέει κάποια στιγμή ο Γκουσμάν στην ταινία, όπου μια σταγόνα και ένα μαργαριταρένιο κουμπί πλάθουν το νήμα μιας αξέχαστης αφήγησης που κυλάει όπως ακριβώς το νερό. Κι έρχονται ξαφνικά οι τίτλοι τέλους, όπου συνειδητοποιείς τι ακριβώς είδες μέχρι εκείνη τη στιγμή και βουρκώνεις.