Vdekja e kalit (1992)

Μεταφρασμένος τίτλος: Ο θάνατος του αλόγου

Δραματική ταινία της Albafilm σε σκηνοθεσία Σαϊμίρ Κουμπάρο, με τους Τίμο Φλόκο, Ραϊμόντα Μπούλκου, Τίνκα Κούρτι, Φιτίμ Μακάσι, Νίκο Καντζέρι, Λουάν Κερίμι.

Στην Αλβανία του 1975, υπό το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα, ο στρατηγός που είχε οργανώσει την πρώτη φάρμα αλόγων για τον στρατό, καταδικάζεται σε θάνατο με την κατηγορία υποκίνησης πραξικοπήματος. Θεωρώντας πως η δράση του είχε επηρεάσει και άλλους αξιωματούχους πλησίον του, οι Αρχές ξεκινούν μαζικές συλλήψεις, ενώ για να εξαφανίσουν κάθε ίχνος της ομάδας φτάνουν στο σημείο να θανατώσουν μέχρι και τα άλογα, υποστηρίζοντας πως ήταν άρρωστα. Μόνο που ένας στρατιώτης, ο Αγκρόνι, διασώζει κρυφά ένα άλογο με τη βοήθεια ενός φίλου του τσιγγάνου. Όταν το γεγονός γίνεται αντιληπτό, η ζωή του μετατρέπεται σε κόλαση, ενώ τον ίδιο Γολγοθά ζει και η οικογένειά του. 

Πρόκειται για σπάνια ταινία, την οποία είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μέσω της πλατφόρμας του Arte, χάρη σε αφιέρωμα που το γαλλογερμανικό δίκτυο πολιτισμού πραγματοποίησε στις ταινιοθήκες της Ευρώπης. Ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη αλβανική παραγωγή που γυρίστηκε μετά την πτώση του Χότζα και η οποία στιγματίζει με ωμό ρεαλισμό τα δεινά που υπέστη η χώρα από τον στυγνό δικτάτορα. Γυρισμένη με ελάχιστα χρήματα όπως προδίδει η όψη της, είναι αξιοπερίεργο πώς φαντάζει στα μάτια του θεατή παλαιότερη από ό,τι είναι. Μολονότι γυρισμένη το 1992, η εικόνα, ο ήχος και τα χρώματα παραπέμπουν σε ύφος '70ς, γεγονός πάντως που εντείνει και μια δεύτερη ανάγνωση ως δραματοποιημένο σινεμά τεκμηρίωσης. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν θα μπορούσα να μιλήσω πιο συγκεκριμένα για ερμηνείες και σκηνοθεσία (όχι πως έχουν πρόβλημα) αφού το ενδιαφέρον του "Θανάτου του αλόγου" έχει να κάνει με αυτό καθ' εαυτό το φιλμ ως ντοκουμέντο της ιστορίας της ίδιας της χώρας, τόσο κατά τα χρόνια οπόταν και εξελίσσεται όσο και για την περίοδο που γυρίστηκε. Εξάλλου, δεν είναι τυχαία η πίκρα του σκηνοθέτη και του σεναριογράφου, του Νετζάτι Τάφα, όταν στο φινάλε απεικονίζουν ένα από τα μεγαλύτερα καθίκια του καθεστώτος του Χότζα (και νέμεση του πρωταγωνιστή) να αναλαμβάνει υπουργική θέση στη νέα κυβέρνηση. Πάντως, δεν μπορείς να μείνεις αδιάφορος έναντι αυτής της σχεδόν μεσσιανικής φυσιογνωμίας του Αγκρόνι, όπως τον ερμηνεύει ο Τίμο Φλόκο, ενός από τους μεγαλύτερους κινηματογραφικούς ηθοποιούς της γείτονος.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.

Αν αγαπάτε τις δραματικές ταινίες, θα βρείτε το αρχείο κειμένων του Cinemano, εδώ.