The shape οf water (2017)

Ελληνικός τίτλος: Η μορφή του νερού

Ταινία φαντασίας της Fox Searchlight, σε σκηνοθεσία Γκιγέρμο ντελ Τόρο, με τους Σάλλυ Χώκινς, Οκτάβια Σπένσερ, Ρίτσαρντ Τζένκινς, Μάικλ Σάννον, Μάικλ Στούλμπαργκ. 

Μία μουγκή γυναίκα που κατοικεί επάνω από έναν παλιό κινηματογράφο, αναπτύσσει μια αλλόκοτη σχέση με ένα μυστηριώδες, ανθρωπόμορφο υδρόβιο πλάσμα το οποίο κρατείται στο εργαστήριο όπου δουλεύει ως καθαρίστρια. Μολονότι το πλάσμα αυτό δείχνει επιθετικό, μαζί της όχι μόνο συμπεριφέρεται φιλικά αλλά προσπαθεί και να επικοινωνήσει. Την ίδια στιγμή, ο στρατός των ΗΠΑ αποφασίζει να το σκοτώσει για να δουν με ποιον τρόπο η φυσιολογία του μπορεί να εξυπηρετήσει το διαστημικό πρόγραμμα της χώρας, ενώ ρώσοι κατάσκοποι σχεδιάζουν να το απαγάγουν. 

Τοποθετημένο χρονικά στο 1961, με τον ψυχρό πόλεμο ΗΠΑ-ΕΣΣΔ να κορυφώνεται με αφορμή την κατάκτηση του διαστήματος, το έργο είναι ένα γλυκόπικρο σινεφίλ παραμύθι που χαίρει εξαιρετικής παραγωγής και ερμηνειών. Ένα υπέροχο γαϊτανάκι από αλλόκοτους χαρακτήρες συναντιούνται σε μια απρόσμενη περιπέτεια που θα τους αλλάξει τη ζωή για πάντα. Σε μια ταινία που λες και "Η Πεντάμορφη και το Τέρας" συναντούν τον "Τρόμο της Μαύρης Λίμνης", ο ντελ Τόρο αφηγείται το δικό του παραμύθι για τον έρωτα, τη μοναξιά, την ταυτότητα, τις ρίζες μας, το τέλος μιας εποχής αθωότητας και για το νερό ως μήτρα του κόσμου μας ολόκληρου. Μια ιστορία γεμάτη συμβολισμούς, κινηματογραφικές αναφορές, πολιτικό-κοινωνικό σχολιασμό και ερωτική επιθυμία μεταμορφώνεται σε μια γοητευτική ταινία που χρωστά πολλά στους πρωταγωνιστές της. 

Απόλυτα συγκρατημένη και συγκροτημένη ταυτόχρονα η Σάλλυ Χώκινς ερμηνεύει με δεξιοτεχνία και λεπτομέρεια τη βασική ηρωίδα, Ελίζα Εσποζίτο, με απόλυτο έλεγχο των εκφραστικών της μέσων και χωρίς να αρθρώνει ούτε μία λέξη. Τα πάντα βρίσκονται στα μάτια, στο νεύρο του σώματος, στην κίνηση των χεριών και στα άφωνα χείλη που αρθρώνουν φράσεις που δεν ακούει ποτέ κανείς. Εξίσου εξαιρετικός στο πλευρό της ο Ρίτσαρντ Τζένκινς, στον ρόλο του γκέι διαφημιστή εικονογράφου που βλέπει τη δουλειά του, τη ζωή του και τις επιθυμίες του να χάνονται, μένοντας σταδιακά χωρίς αντικείμενο δημιουργίας, χωρίς λόγο να αγαπήσει και το κυριότερο να αγαπηθεί. Η Οκτάβια Σπένσερ, επαναλαμβάνει ενδεχομένως μια περσόνα που έχουμε ξαναδεί τόσο στις "Υπηρέτριες" όσο και στις "Αφανείς Ηρωίδες", αλλά το κάνει με άνεση, χάρη και σπινθηροβόλο βλέμμα που υπογραμμίζει την παρουσία της, ενώ ο Μάικλ Σάννον είναι για μια ακόμα φορά ένας εξαίρετος κακός, αλλά πλέον το typecasting  καραδοκεί επικίνδυνα.

Είναι και το σενάριο, άλλωστε που αναδεικνύει τους ρόλους, μεστό, ουσιαστικό, ταυτόχρονα ρεαλιστικό και παραμυθένιο, που δίνει στους ήρωες την ευκαιρία να ξεστομίσουν λόγια όμορφα και ουσιώδη, μέσα σε ένα σύμπαν που φέρνει ζέστη στην καρδιά. Έχει καλοσύνη η ταινία -εκεί κρύβεται το μεγαλύτερο ατού της- και ψυχή που δεν μπορεί να της αμφισβητήσει κανείς. Το νιώθεις πως κάθε της πλάνο -τόσο έξοχα κινηματογραφημένο- μοιάζει με θύμηση του ίδιου της του δημιουργού. Η ξενιτιά, η απομόνωση, οι κινηματογραφικές μνήμες, τα τέρατα που κρύβουμε μέσα μας, όλα αυτά γίνονται ένα, σε ένα ενήλικο ειδυλλιακό περιτύλιγμα από τις εικόνες του Νταν Λάουστσεν και τις νότες του Αλεξάντρ Ντεπλά. Την ίδια στιγμή, όμως, νιώθεις πως της λείπει η τρέλα, το ντελίριο, καθώς η αίσθηση που αποκομίζεις είναι πως τα πάντα συγκρατούνται και εξορθολογίζονται, άρα στερούν από το σύνολο τη μεγάλη στιγμή, την κορύφωση της μαγείας, τη μεγάλη έκρηξη. Σε όλη της τη διάρκεια έχει μεγάλες μικρές σκηνές, άλλοτε γεμάτες ονειρική φαντασία, άλλοτε gore, άλλοτε σινεφίλ, άλλοτε ξέχειλες από ερωτισμό και αναμφισβήτητα όλες αυτές θα μείνουν στη μνήμη. Κάποιες φορές, όμως, δεν αρκούν πολλές σπουδαίες και αξιομνημόνευτες σκηνές για να βγει μια σπουδαία και αξιομνημόνευτη ταινία.