Forushande (2016)

Ελληνικός τίτλος: Ο εμποράκος

Δραματική ταινία της Memento, σε σκηνοθεσία Ασγκάρ Φαραντί, με τους Σαχάμπ Χοσσεϊνί, Ταρανέ Αλιντουστί, Μπαμπάκ Καριμί. 

Ένα ζευγάρι αναγκάζεται να εγκαταλείψει άρον-άρον το διαμέρισμά του, λόγω καθίζησης της πολυκατοικίας, και να μείνει σε διαμέρισμα ενός φίλου τους και συνεργάτη τους στον ερασιτεχνικό θίασο όπου ανεβάζουν τον "Θάνατο του εμποράκου" του Άρθουρ Μίλλερ. Οι πρώτες τους ημέρες, όμως, στο νέο τους σπίτι αποδεικνύονται δραματικές, καθώς ένας άγνωστος εισβάλλει στο διαμέρισμα και επιτίθεται στη γυναίκα. 

Άλλο ένα δράμα δωματίου, από τον ιρανό σκηνοθέτη που αναδεικνύεται με κάθε ταινία του σε μαιτρ του είδους. Ο Ασγκάρ Φαραντί κατορθώνει ακόμη μία φορά να καταπιαστεί με μικρά, προσωπικά περιστατικά και να τα αναδείξει σε ταινία που ενδιαφέρει το κοινό που την παρακολουθεί με ενδιαφέρον μέχρι τέλους. Οι σαφείς θεατρικές επιρροές του στις ταινίες του (οι οποίες μπορεί να πηγάζουν και από τον χαμηλό τους προϋπολογισμό που τον αναγκάζουν να περιορίζει τη δράση σε εναλλασσόμενους τέσσερις τοίχους) αυτή τη φορά παίρνουν σάρκα και οστά, καθώς χρησιμοποιείται και το κορυφαίο θεατρικό του Μίλλερ ως μέρος της αφήγησης, αλλά και της δραματικής κορύφωσης. Με ένα εξαιρετικό πρωταγωνιστικό δίδυμο (και κυρίως τον υπέροχο πρωταγωνιστή του, Σαχάμπ Χοσσεϊνί, στο ρόλο του συζύγου) ο Φαραντί αφηγείται την ιστορία του σκηνή-σκηνή, πλάνο-πλάνο, κουβέντα-κουβέντα, και τα χρησιμοποιεί σαν κομμάτια ενός παζλ που στο τέλος συνθέτουν την πλήρη εικόνα, με δεξιοτεχνία. Η κάθε λεπτομέρεια, όσο μικρή, όσο ασήμαντη κι αν δείχνει, έχει τη θέση της σε αυτόν τον πίνακα συναισθημάτων και συγκρούσεων τόσο εμφανών όσο και εσωτερικών. Αυτό δε που βρίσκω ως εξαιρετική μαγκιά στις ταινίες του, είναι πως έχουν 100% ιρανική ταυτότητα, και μάλιστα σύγχρονη, χωρίς την κλάψα και τη μιζέρια εν είδει κοινωνικής ή πολιτικής κριτικής στην οποία πολλοί άλλοι σκηνοθέτες καταφεύγουν. 

Οι ήρωες του Φαραντί και στον "Εμποράκο" είναι σύγχρονοι Ιρανοί που ζουν στην Τεχεράνη του σήμερα τη φυσιολογική τους ζωή και αντιμετωπίζουν προβλήματα άλλα από αυτά του καθεστώτος, είτε πολιτικού είτε θρησκευτικού. Την ίδια στιγμή, όμως, ασκεί την όποια κριτική του (ο άνθρωπος ούτε ζει σε παράλληλο σύμπαν ούτε αδιαφορεί για τα όσα συμβαίνουν στη χώρα του) μέσα από κουβέντες ή περιστατικά που όμως αφορούν στην υπόθεση και την εξέλιξη του έργου. Έτσι έχεις μια ταινία που λέει την ιστορία της και την ίδια στιγμή εντάσσεται σε ένα ξεκάθαρο πολιτικο-κοινωνικό γίγνεσθαι ώστε να αποκτήσουν νόημα και οι πράξεις των ηρώων της. Οι συμβολισμοί είναι εκεί, καθώς και οι αναφορές, όμως δεν κοντράρουν την εξέλιξη της αφήγησης, ίσα-ίσα τη βοηθούν. Θα ξαναγυρίσω, κλείνοντας, στις υπέροχες ερμηνείες των ηθοποιών, καλώντας σας να προσέξετε πόσο ερασιτεχνικά και υπερβολικά δείχνουν να παίζουν (ακόμα και ως προς τη στάση του σώματός τους) στις σκηνές του θεατρικού, κόντρα στη φυσικότητα και στον πλούτο των συναισθημάτων που βγάζουν, ακόμη και με το βλέμμα τους, στις σκηνές της καθημερινότητάς τους.