Badlands (1973)

Δραματική ταινία της Warner σε σκηνοθεσία Τέρενς Μάλικ, με τους Μάρτιν Σην, Σίσυ Σπέησεκ και τους Γουώρεν Όουτς, Ραμόν Μπιέρι.

Στη Νότια Ντακότα του 1959, ο 25χρονος Κιτ Καράδερς που εργάζεται ως σκουπιδιάρης, συναντά τυχαία στον δρόμο την 15χρονη Χόλυ Σάρτζις. Η Χόλυ ερωτεύεται τον Κιτ. Ο πατέρας της τής απαγορεύει οποιαδήποτε σχέση μαζί του. Ο Κιτ σκοτώνει τον πατέρα της. Αφού βάζουν φωτιά στο σπίτι, αφήνοντας ενδείξεις πως κάηκαν και οι τρεις, ο Κιτ και η Χόλυ δραπετεύουν προς το άγνωστο, αναζητώντας τη δική τους Εδέμ, στην οποία όμως δεν είναι λίγα τα πτώματα που αφήνουν πίσω τους.

Σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τέρενς Μάλικ (που υπογράφει και το σενάριο) είναι τούτη εδώ η ανεξάρτητη παραγωγή που τελικά αγοράστηκε από τη Warner για τη διανομή της στον κινηματογράφο. Μολονότι τότε ο Μάλικ ακολουθούσε την ξεκάθαρη, γραμμική αφήγηση, οι μετέπειτα εμμονές του με τη φύση, τον θάνατο, τον πόλεμο και τον έρωτα, είναι όλες εδώ και πλέκουν με έναν μοναδικά ονειρικό τρόπο τον καμβά της ιστορίας. Σε αυτήν την  εξωπραγματική ατμόσφαιρα συντελεί ουσιαστικά και η περίοδος όπου τοποθετείται η δράση, καθώς τα τέλη των '50s είχαν ακόμα κάποια απομεινάρια από αυτόν τον αέρα της αθωότητας, της ξεγνοιασιάς και του πολύχρωμου αμερικανικού ονείρου. Αυτήν την εμβληματική εικόνα και τη βουκολική αγνότητα του τοπίου έρχεται να θρυμματίσει αυτός ο αδίστακτος νέος άντρας που σκοτώνει ό,τι σταθεί εμπόδιο στον δρόμο του. Οι αρνητές των θέλω του είναι μικρές, ενοχλητικές μύγες που εξοντώνει χωρίς ίχνος δισταγμού ή δεύτερης σκέψης. Αυτό είναι άλλωστε που σοκάρει περισσότερο στην ιστορία: το άσκοπο των φόνων. Κανένας δεν ήταν απαραίτητος. Κανένας δεν είχε ουσιαστικό σκοπό. Δεν κυνηγά κάτι συγκεκριμένο ο Κιτ ούτε η άβουλη, ανήλικη Χόλυ. Μια ουτοπία αναζητούν, έναν τόπο όπου θα ζούσαν μαζί, το ίδιο άσκοπα. Η βία στην ταινία, βλέπετε, δεν είναι στους σκοτωμούς, αλλά στην πρόθεση χωρίς σκοπό, χωρίς συναίσθημα, χωρίς λογική. 

Από ένα σημείο και μετά, όταν η συμπεριφορά του Κιτ έχει οριοθετηθεί, τρέμεις για τον οποιονδήποτε συναντά στο διάβα του, εφόσον γνωρίζεις πως δεν το έχει σε τίποτα να τον ξεπαστρέψει. Κι αυτό είναι που ενοχλεί, αυτό είναι που σε ταράζει: η επίγνωση, μετά το πρώτο σοκ του πρώτου φόνου, πως ο Κιτ δεν δείχνει κανέναν σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, την οποία μάλιστα αφαιρεί με πρόσχημα τον έρωτα. Είναι τόσο αλληλένδετη η ανάγκη του θανάτου ώστε να ανθίσει ο έρωτας αυτών των δύο ανθρώπων, που πραγματικά γεννά τον τρόμο, καθώς ο Κιτ μεταμορφώνεται σε ένα πλάσμα χωρίς ενσυναίσθηση που διαρρηγνύει τις αξίες του κοινωνικού ιστού. Εκεί έρχεται και κουμπώνει εξαιρετικά η ερμηνεία του Μάρτιν Σην που υποδύεται με μηχανικό λες τρόπο έναν Κιτ Καράδερς στυγνό, που λειτουργεί σαν πολεμική μηχανή, αποτελεσματικά, καίρια και θανάσιμα. Δίπλα του, η αέρινη Χόλυ της Σίσυ Σπέησεκ κοντράρει τον ωμό ρεαλισμό του με μια παρουσία βγαλμένη λες από παιδικό παραμύθι, συνεργάτις, συνένοχος και συνάμα αθώα παρατηρητής της φρίκης. Οι δύο Αμερικές έσονται εις σάρκαν μίαν, καθώς η ανεμελιά του Πατ Μπουν που ακούγεται στο ραδιόφωνο θα δώσει τη θέση της στις κραυγές των θυμάτων του Βιετνάμ, στα πρόσωπα των φαντάρων που προετοιμάζονται και περιμένουν υπομονετικά στο αεροδρόμιο, εκεί προς το φινάλε, τη μοίρα από την οποία δεν θα μπορέσουν να δραπετεύσουν. Στο σοκ των αντιφάσεων και της ψυχολογικής βίας, κυρίαρχο ρόλο κρατούν η φωτογραφία, το μοντάζ και οι μουσικές επιλογές που διώχνουν τον ωμό ρεαλισμό της ταινίας στη σφαίρα του φανταστικού και της φαντασίωσης. Στον απόηχο του "Όταν ξέσπασε η βία" και του "Ξέγνοιαστου Καβαλάρη" και πολύ πριν το "Southern Comfort", o Μάλικ εξερευνά την εγγενή βία που συσσωρεύεται στην Αμερική και τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ της ευδαιμονίας και της παράνοιας.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.

Αν αγαπάτε τις δραματικές ταινίες, θα βρείτε το αρχείο κειμένων του Cinemano, εδώ.