Yentl (1983)

Ελληνικός τίτλος: Γεντλ

Μιούζικαλ της MGM/UA, σε σκηνοθεσία Μπάρμπρα Στράιζαντ, με την ίδια και τους Μάντυ Πατίνκιν, Έημυ Ίρβινγκ. 

Βρισκόμαστε στην Ανατολική Ευρώπη του 1904. Μια νεαρή Εβραία, η Γεντλ, επιθυμεί να σπουδάσει, κάτι που της το απαγορεύει η θρησκεία της. Μελετώντας κρυφά με τον πατέρα της τα βράδια, ονειρεύεται μια ζωή όπου θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τα όνειρά της και να μην ακολουθήσει τα κοινωνικά και θρησκευτικά "πρέπει". Μόνο που ο πατέρας της πεθαίνει και η Γεντλ, για να αποφύγει αυτά που ήξερε ότι θα ακολουθήσουν, φεύγει κρυφά, μεταμφιέζεται σε αγόρι και διεκδικεί μια θέση στην εκκλησιαστική σχολή. Εκεί γνωρίζει τον Άβιγκντορ, έναν σπουδαστή που της συμπεριφέρεται με ευγένεια και καλωσύνη, χωρίς να γνωρίζει ότι είναι γυναίκα. Το θέμα είναι πως η Γεντλ τον ερωτεύεται, ενώ την ίδια στιγμή η αρραβωνιαστικιά του ερωτεύεται εκείνη -ή για την ακρίβεια τον Άνσελ, το αγόρι που υποδύεται πως είναι.

Πρόκειται για μεταφορά στο σινεμά του διηγήματος "Yentl, the Yeshiva Boy" του συγγραφέα Άιζακ Μπασέβις Σίνγκερ, το οποίο στη συνέχεια διασκευάστηκε σε θεατρικό που ανέβηκε στο Μπρόντγουέυ. Ήταν τότε που η Μπάρμπρα Στράιζαντ, η οποία είχε βάλει στο μάτι από το 1968 το διήγημα του Σίνγκερ, είδε πως θα μπορούσε να βασιστεί στην παράσταση για να αποτυπώσει τη δική της προσέγγιση στην ιστορία, την οποία οραματιζόταν ως μιούζικαλ. Πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι την ταινία του 1983, με το τελικό της σενάριο να διαφοροποιείται τόσο από το διήγημα όσο και από το θεατρικό, καθώς η Γεντλ στο φιλμ παραδέχεται τον έρωτά της για τον Άβιγκντορ και μεταναστεύει ως γυναίκα στις ΗΠΑ, ενώ στην πρωτότυπη ιστορία αποφασίζει να συνεχίσει τη ζωή της ως Άνσελ, που ήταν η αντρική της περσόνα. 

Πέραν των αλλαγών στην ιστορία, που προφανώς αποφασίστηκαν για να να γίνει περισσότερο ένα family friendly love story και να αποφευχθούν οι όποιες νύξεις για τη διεμφυλικότητα του κεντρικού χαρακτήρα, η ταινία δείχνει να πέφτει θύμα της ίδιας της Μπάρμπρα Στράιζαντ, η οποία ως παραγωγός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης και πρωταγωνίστρια, κάνει το φιλμ προσωπική της υπόθεση. Το "Γεντλ" είναι μια ταινία για τη Στράιζαντ με τη Στράιζαντ. Κατ' αρχήν, είναι η μοναδική που τραγουδά, στερώντας από την ταινία τις βασικές αρχές των μιούζικαλ, όλα τα πιθανά ντουέτα ή τα μουσικά νούμερα με τους άλλους πρωταγωνιστές. Η μεταμφίεσή της ως Άνσελ πείθει το ίδιο όσο της Αλίκης Βουγιουκλάκη που έκανε τον Πίπη. Και η συμπεριφορά της μόνο μια δυναμική γυναίκα δεν κρύβει, αφού χαριεντίζεται και κάνει αστειάκια, προσπαθώντας να δώσει στην ταινία έναν εύθυμο χαρακτήρα. 

Όμως, ακριβώς το ότι η Μπάρμπρα Στράιζαντ μονοπώλησε την ταινία, μολονότι μειονέκτημα για κάποιους, ήταν αυτό ακριβώς που την οδήγησε στην επιτυχία. Το κοινό έσπευσε να δει μια ταινία με την Μπάρμπρα Στράιζαντ, αδιαφορώντας για όσα αρνητικά γράφονταν από τους κριτικούς της εποχής (αν και υπήρξαν και καλές κριτικές), απολαμβάνοντας τη φωνή της σε αυτά τα εξαιρετικά τραγούδια που πλημμύριζαν την αίθουσα. Οι μελωδίες διαδέχονται η μία την άλλη -άρρυθμα, είναι αλήθεια- όμως είναι η μία καλύτερη από τη άλλη, και η φωνή της απογειώνει τα τραγούδια σε δυσθεώρητα ύψη. Το "Γεντλ" είναι μια ταινία-παράδοξο: γεμάτη αντικειμενικές αδυναμίες και ατέλειες, τελικά τα βγάζει πέρα μια χαρά, καθώς η όποια αφέλεια της ιστορίας τη μετατρέπει σε ένα εύπεπτο και ευχάριστο θέαμα που κυλάει γρήγορα, ενώ -θα το ξαναπώ- τα εξαιρετικά τραγούδια σε αποζημιώνουν με το παραπάνω και σε κάνουν να παραβλέπεις τις όποιες ατέλειες.