Da 5 Bloods (2020)

Δραματική περιπέτεια του Netflix σε σκηνοθεσία Σπάικ Λη, με τους Ντελρόυ Λίντο, Τζόναθαν Μέγερς, Κλαρκ Πήτερς, Νορμ Λιούις, Αϊζάια Γουίτλοκ Τζούνιορ, Μελανί Τιερύ, Πωλ Γουώλτερ Χάουζερ, Γιάσπερ Πάακόνεν, Τζώννυ Ν'Γκουγιέν, Ζαν Ρενό, Τσάντγουικ Μπόουζμαν.

Τέσσερις αφροαμερικανοί βετεράνοι του Βιετνάμ επιστρέφουν μετά από πολλά χρόνια στον τόπο όπου έχασε τη ζωή του ο διοικητής τους και πέμπτος "αδελφός" στα δύσκολα χρόνια του πολέμου. Επίσημα, σκοπός τους είναι να βρουν τη σορό του "Κεραυνού Νόρμαν" για να την επιστρέψουν στην οικογένειά του και να ταφεί με τιμές, στην πραγματικότητα όμως υπάρχει και μια ατζέντα που την κρατούν μυστική, αφού αναζητούν και την κάσα με τις ράβδους χρυσού που μετέφερε τότε το ελικόπτερό τους πριν από τη μάχη. Η επιστροφή στη ζούγκλα ξυπνά μνήμες, αποκαλύπτει μυστικά μα το κυριότερο εγκυμονεί κινδύνους, καθώς κάποιοι που γνωρίζουν για την ύπαρξη του χρυσού τούς παρακολουθούν στενά.

Δύο συζητήσεις μπορούν να προκύψουν από την παρακολούθηση της τελευταίας ταινίας του Σπάικ Λη: η πρώτη -φυσικά- αφορά την ίδια την ταινία και η δεύτερη τις ελευθερίες που ένα στούντιο -ή ένας παραγωγός, όπως θέλετε πείτε το- στερεί ή επιτρέπει στον δημιουργό. Και θα ξεκινήσουμε από τη δεύτερη συζήτηση, αφού εδώ ο Σπάικ Λη έχει ξαμοληθεί ελεύθερος για να κάνει τα δικά του, επιστρέφοντας στα χρόνια των ταινιών-μανιφέστο με τις οποίες ναι μεν είχε διακριθεί αλλά δεν έπαυαν να θέτουν όρια στην κινηματογραφική τους απόλαυση. Δύο χρόνια νωρίτερα, όταν είχα δει την "Παρείσφρηση" είχα παρατηρήσει ακριβώς αυτή τη μεταστροφή του Σπάικ Λη που άφηνε πίσω του (κατά τον μεγαλύτερο βαθμό τουλάχιστον) τα μανιφέστα και τους διδακτισμούς, αφήνοντας την ίδια την ιστορία να γεννήσει τις ιδέες και τα μηνύματά της. Στα "5 αδέλφια" (όπως θα μπορούσε να αποδοθεί ο τίτλος στα Ελληνικά) κάνει ακριβώς το αντίθετο και είναι και ολίγον κρίμα γιατί η κατά άλλα πολύ καλή ταινία χάνει στα σημεία. Μολονότι η ιστορία των μαύρων βετεράνων και του όποιου φυλετικού θέματος αυτοί οι ίδιοι εκπροσωπούν -όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά- είναι ξεκάθαρη, ο Σπάικ Λη δεν αρκείται σε όσα ο θεατής μια χαρά θα καταλάβαινε και από μόνος του, αλλά του τρίβει στα μούτρα φωτογραφίες, βίντεο, ομιλίες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, διαδηλώσεις #blacklivesmatter και ό,τι άλλο χρειαστεί για να συνδέσει το τότε με το τώρα ως μία διαχρονική μαύρη τραγωδία. Ο αθεόφοβος, μέχρι και φωτογραφία της Αρίθα Φράνκλιν ενθέτει όταν κάποιος αναφέρεται σε εκείνη. Αισθητικά, αυτές οι παρεμβάσεις, θα μπορούσαν να έχουν ένα κάποιο ενδιαφέρον, όμως στο τέλος-τέλος απλά επιβαρύνουν μια ταινία που από μόνη της θα μπορούσε να είχε πει τα πάντα, χωρίς "εξωτερική βοήθεια". Και εδώ είναι που αναρωτιέσαι αν ένας παραγωγός (το Netflix εν προκειμένω) θα έπρεπε να βάλει φρένο στη φλυαρία (διότι περί κινηματογραφικής φλυαρίας πρόκειται) όχι ως λογοκριτής αλλά ως αρωγός του τελικού αποτελέσματος. Με δυο λόγια, εάν ο Σπάικ Λη είχε μείνει προσηλωμένος στην ιστορία του και στους ήρωές του και μόνο, τότε θα μιλούσαμε περί καθαρού αριστουργήματος.

Και ας συζητήσουμε τώρα την ταινία αυτή καθ΄ εαυτή, η οποία φαινομενικά έχει διχάσει το κοινό από τους κριτικούς. Οι δεύτεροι την έχουν υποδεχθεί εν γένει θετικά, οι πρώτοι (εάν δώσει κανείς βάση στις διαδικτυακές αντιδράσεις που ενδέχεται να κρύβουν και οργανωμένη επίθεση από τρολ) εκνευρίστηκαν. Η αλήθεια είναι πως το "Da 5 Bloods" είναι μια ταινία άκρως ενδιαφέρουσα, με ένα τσούρμο αξιομνημόνευτους χαρακτήρες, με μια ιντριγκαδόρικη και ιδανική για δράση και δράμα ιστορία και ένα φυσικό τοπίο που αναδεικνύει την ένταση, τις μνήμες και τον κίνδυνο. Χιούμορ, συγκίνηση, φιλίες, έρωτες, κυνηγοί θησαυρών, μνήμες πολέμων και αποικιών, έξυπνα σχόλια και δυνατές στιγμές σε καθίζουν στη θέση σου και σε προετοιμάζουν για κάτι συνταρακτικό. Όταν όμως η σκηνοθεσία αρχίζει να φλυαρεί έως και σε επίπεδο εικόνας (τρία διαφορετικά κάδρα χρησιμοποιεί, κατ' εμέ το ένα, το scope, παντελώς αχρείαστο) τότε σου αποσπά την προσοχή από το ζητούμενο την ίδια στιγμή που περιορίζει το ερμηνευτικό εύρος του κάθε ρόλου. Όπως και νά 'χει πάντως, είναι μια ταινία πλήρης μηνυμάτων (θα το καταλάβετε θέλετε δεν θέλετε), υψηλής αισθητικής στη φωτογραφία της και άρτιου επιπέδου στον ήχο της, με μια ιστορία που κρατά το ενδιαφέρον της αμείωτο με σωστές δόσεις δράσης και τραγικότητας. Ξεχωρίζει πράγματι και η υποψήφια για Όσκαρ μουσική του Τέρενς Μπλάντσαρντ. Είναι πάντως λίγο ανατριχίλα να βλέπεις τον αδικοχαμένο Τσάντγουικ Μπόουζμαν να ερμηνεύει σε flash back ρόλο νεκρού. 

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.