Jusqu'à la garde (2017)

Ελληνικός τίτλος: Μετά τον χωρισμό

Δραματική ταινία της Celluloid Dreams, σε σκηνοθεσία Ξαβιέ Λεγκράν, με τους Λεά Ντρυκέρ, Ντενί Μενοσέ, Τομά Ζοριά, Ματίλντ Ωνβέ, Σααντιά Μπενταγέμπ. 

Ένα χωρισμένο ζευγάρι απευθύνεται σε δικαστή για να αποφασίσει το θέμα της κηδεμονίας των δύο παιδιών του. Ως προς την κόρη που κλείνει τα 18 τις επόμενες ημέρες δεν τίθεται θέμα, μπορεί να αποφασίσει μόνη της. Το ζητούμενο είναι ο 11χρονος Ζυλιέν, ο οποίος έχει ήδη δηλώσει εγγράφως πως επιθυμεί να παραμείνει αποκλειστικά με τη μητέρα του, καθώς όταν έρχεται "ο άλλος" προκαλεί φόβο. Η Πρόεδρος επιφυλάσσεται να ανακοινώσει την απόφασή της μετά από λίγες ημέρες. Κι είναι ακριβώς αυτή η πρώτη, εξαιρετική σκηνή που δίνει τον τόνο της ταινίας και σε γραπώνει.

Πέντε άνθρωποι καθισμένοι γύρω από ένα τραπέζι: το ζευγάρι με τους δικηγόρους του και η πρόεδρος. Κοντινά πλάνα, αβίαστα, απογυμνωμένα από κάθε συναισθηματική εμπλοκή, καταγράφουν με απόλυτη αντικειμενικότητα τα τεκταινόμενα, με έναν αξιοζήλευτο ρυθμό, υπέροχα κάδρα (Ναταλί Ντυράν στην άκρως φυσική αλλά πλήρως ατμοσφαιρική φωτογραφία) που εναλλάσσονται αποτελεσματικά χάρη σε ένα γρήγορο, κοφτό αλλά με όλες τις απαιτούμενες ανάσες μοντάζ (Γιώργος Λαμπρινός). Κι είναι και το σενάριο (γραμμένο από τον σκηνοθέτη) που χτίζει από τις πρώτες κιόλας του γραμμές τη δομή της ιστορίας ενώ σε κάνει να ανησυχείς για όσα επακολουθήσουν, χωρίς καν να αποκαλύπτει το παραμικρό. Εδώ "βλέπουμε" την ιστορία και μαθαίνουμε τα γεγονότα από τα μάτια (κυριολεκτικά) της Προέδρου (άριστη η Σααντιά Μπενταγέμπ σε αυτόν τον σύντομο ρόλο), η οποία προσπαθεί να κατανοήσει τι ακριβώς συμβαίνει με αυτό το ζευγάρι που έχει απέναντί της και για λογαριασμό του οποίου μιλούν οι δικηγόροι τους. Αντιλαμβάνεσαι -όπως και η ίδια- πως κάτι δεν πάει καλά, όμως αδυνατείς να προδικάσεις. Έτσι συλλέγει πληροφορίες, γκελάρει στις αντιδράσεις των αντιδίκων, παρατηρεί, σημειώνει, προσπαθεί να μάθει. Κι εμείς μαζί της. Μάθημα σεναρίου.

Κι είναι και πάλι το σενάριο που ξεδιπλώνει τα μυστικά της ταινίας και των ανθρώπων της, καθώς πλέον τους βλέπουμε στην καθημερινότητά τους, μετά τη δικαστική απόφαση, και μαθαίνουμε περισσότερα, νιώθουμε πιο έντονα και ως αποτέλεσμα αρχίζουμε να ανησυχούμε. Είναι πάμπολλες στιγμές που αισθάνεσαι τον κίνδυνο να ελοχεύει, κι αυτό -πέραν του σεναρίου- είναι χάρισμα των τριών πρωταγωνιστών: η Λεά Ντρυκέρ κουβαλάει στο βλέμμα και στην έκφραση του προσώπου έναν αδιόρατο πόνο που κάποιες φορές μετουσιώνεται σε φόβο. Είναι μια ερμηνεία στην κόψη του ξυραφιού, καθώς παρουσιάζει μια γυναίκα που προσπαθεί να πολεμήσει γι' αυτό που θέλει αλλά την ίδια στιγμή προσπαθεί διαρκώς να αυτοσυγκρατείται, γιατί φοβάται τι θα προκαλέσει με ενδεχόμενο ξέσπασμά της. Στο ίδιο κλίμα κινείται και ο Τομά Ζοριά, που ερμηνεύει τον ρόλο του μικρού γιου με μια παιδική αθωότητα που όμως σκιάζει η ανησυχία. Και στο τέλος είναι ο Ντενί Μενοσέ, στον ρόλο του πατέρα, υπέροχος, τρομακτικός και επικίνδυνος ακόμα κι όταν στέκει ακίνητος και σιωπηλός. Θηρίο σωστό.

Κι όλη αυτή η ένταση κλιμακώνεται σε ένα εκρηκτικό φινάλε, χτισμένο τόσο δεξιότεχνα, κινηματογραφημένο τόσο περίτεχνα μέσα στην απλότητά του που πραγματικά εντυπωσιάζεσαι, ειδικά αν λάβεις υπ'όψιν σου πως είναι η πρώτη ταινία του σκηνοθέτη Ξαβιέ Λεγκράν, ο οποίος δείχνει να υπόσχεται πολλά για το μέλλον. Ένα οικογενειακό δράμα στις παρυφές του θρίλερ, με τον φόβο να κυριαρχεί και το στομάχι να σου σφίγγεται, όσο νιώθεις κι εσύ θύμα αυτής της ενδοοικογενειακής βίας που καταστρέφει ζωές. Και ξέρετε ποιο είναι το σπουδαίο; Ούτε μουσικές χρειάζονται για να υποδείξουν πότε πρέπει να ανησυχείς (η ταινία δεν έχει ουσιαστικά μουσική), ούτε ξαφνικά μπαμ και μπουμ, ούτε τίποτα. Μόνο το σενάριο, οι ερμηνείες και μια εξαιρετικά δουλεμένη ταινία, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο της καρέ.

Κλείνοντας, αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον έλληνα μοντέρ της ταινίας, τoν Γιώργο Λαμπρινό, ο οποίος έχει κάμποσα ντοκυμανταίρ στο ενεργητικό του. Μόνιμα εγκατεστημένος στη Γαλλία, έχει μοντάρει και μια ελληνική ταινία, την "Ξενία" του Πάνου Κούτρα, ενώ τον συναντάμε μεταξύ άλλων και στο "Κεφάλαιο" του Κώστα Γαβρά. Ως βοηθός μοντέρ έχει εργαστεί στις ταινίες "Ο Συνταγματάρχης", "Το τσεκούρι", αλλά και ως μαθητευόμενος στο "Αμήν". Ελληνικό αίμα έχει και ο παραγωγός ταινίας Αλεξάντρ Γαβράς, γιος του σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά.