Il vangelo secondo Matteo (1964) (A/M)

Ελληνικός τίτλος: Το ευαγγέλιον κατά Ματθαίον

Μεταγενέστερος τίτλος: Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο

Βιβλικό δράμα της Titanus σε σκηνοθεσία Πιερ Πάολο Παζολίνι, με τον Ενρίκε Ιραζόκουι και τους Σουζάνα Παζολίνι, Σετίμιο Ντι Πόρτο, Οτέλο Σεστίλι, Φραντσέσκο Λεονέτι, Ροζάνα Ντι Ρόκο, Αλεσάντρο Κλέριτσι.

Ο άθεος, μαρξιστής, ομοφυλόφιλος Παζολίνι, ανέκαθεν απέναντι από τον θεσμό αυτόν καθ' εαυτόν της εκκλησίας ως οργανισμού, γυρίζει την πιο πιστή και βαθιά ανθρώπινη ταινία για το θείο δράμα. Μεταφέρει στο σινεμά λέξη προς λέξη το Ευαγγέλιο του Ματθαίου (θεωρώντας το ως το πιο ισορροπημένο σε ύφος από τα άλλα τρία) και αφιερώνει το έργο του στον Πάπα Ιωάννη ΚΓ', καθώς χάριν της πρόκλησής του στο πλαίσιο μιας συνάντησης με μη-Καθολικούς καλλιτέχνες, ο Παζολίνι βρέθηκε λίγο αργότερα στην Ασίζη με ένα αντίτυπο της Καινής Διαθήκης στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Σύμφωνα με δικά του λόγια, δεν ήθελε να γυρίσει μια "μικροαστική" ταινία για τη ζωή του Ιησού, μα "τη ζωή του Χριστού, μετά από 2.000 χρόνια γεμάτα με ιστορίες για τη ζωή του Χριστού". 

Και το κατάφερε. Το "Ευαγγέλιο" του Παζολίνι είναι ταυτόχρονα διαχρονικό μα και σύγχρονο, κλασσικό μα και μοντέρνο, ρεαλιστικό μα βαθύτατα μυστικιστικό, με έναν δικό του, μοναδικό τρόπο. Από τη μια ο 19χρονος ισπανός φοιητητής των οικονομικών, Ενρίκε Ιραζόκουι, που υποδύεται τον Ιησού και τον οποίο ο Παζολίνι είχε γνωρίσει σε μια διαδήλωση στην Ιταλία: όμορφος, μικροκαμωμένος, σμιχτοφρύδης νεαρός άντρας με δυο μάτια καθάρια που κοιτάζουν την κάμερα άφοβα, μα και με δέος, την ίδια στιγμή που περπατά, κινείται και αντιδρά με ολόκληρο το σώμα του, βγάζοντας από μέσα του ορμή, πάθος, φόβο και ισορροπία. Από την άλλη, η Παναγία, η αιώνια μάνα που εδώ την υποδύεται η μητέρα του Παζολίνι και εκφράζει ίσως πιο ουσιαστικά από οποιαδήποτε άλλη στον ίδιο ρόλο τον πόνο των μανάδων όλου του κόσμου. Είναι και οι πραγματικοί χωρικοί και ψαράδες που υποδύονται τους μαθητές, είναι και τα τοπία της Νότιας Ιταλίας, σκληρά και άνυδρα, που υποδύονται εξαιρετικά και αυτά με τη σειρά τους τους Άγιους Τόπους. Είναι και η μουσική που επιλέγει και κυμαίνεται από τον Μπαχ στο "Sometimes I Feel Like a Motherless Child". Και όλο μαζί έρχεται και σε συνεπαίρνει, σε ανυψώνει ως θεατή και σου προσφέρει τη λύτρωση που κάθε έργο τέχνης οφείλει να προσφέρει. Μόνο που πίσω από όλο αυτό βρίσκεται ο Παζολίνι, άνθρωπος πικραμένος, ταλαιπωρημένος, περιθωριακός στα μάτια πολλών, που αποζητά τη δική του κινηματογραφική λύτρωση πίσω από την ιστορία ενός ανθρώπου και μιας μεγάλης ιδέας που την κανιβάλισαν οι έως τότε φανατικοί ακόλουθοί της. Τα αχανή τοπία συναντούν το στιβαρό βλέμμα και εμείς αντικρίζουμε το μεγαλείο. Διεκδίκησε 3 Όσκαρ.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.

Αν αγαπάτε τις δραματικές ταινίες, θα βρείτε το αρχείο κειμένων του Cinemano, εδώ.