Fleuve noir (2018)

Ελληνικός τίτλος: Ο εξαφανισμένος φάκελος

Αστυνομικό θρίλερ σε σκηνοθεσία Ερίκ Ζονκά, με τους Βενσάν Κασέλ. Ρομαίν Ντυρί, Σαντρίν Κιμπερλαίν. 

Μια γυναίκα απευθύνεται στην αστυνομία, εξαιρετικά ανήσυχη, για να αναφέρει την εξαφάνιση του έφηβου γιου της. Ο αστυνόμος Βισκόντι, που αναλαμβάνει την υπόθεση, κι αφού έχει περάσει το απαραίτητο 48ωρο χωρίς ο νεαρός να έχει δώσει σημεία ζωής, από την αρχή των ανακρίσεων στρέφει το ενδιαφέρον του σε έναν καθηγητή φιλολογίας, γείτονα της οικογένειας, ο οποίος παρέδιδε και ιδιαίτερα στον αγνοούμενο. Δεν αργεί να διαπιστώσει μια ασυνήθιστη εμμονή του καθηγητή προς τον μικρό, την ίδια στιγμή που και ο ίδιος δείχνει να ελκύεται από τον πόνο της γυναίκας που αναζητά το παιδί της, καθώς και η δική του οικογένεια έχει τιναχθεί στον αέρα. 

Στρωτή αστυνομική ταινία, τίμιων προθέσεων και εκτέλεσης και μάλιστα με ένα ωραιότατο αποκαλυπτικό φινάλε, που δεν σε κοροϊδεύει μόνο και μόνο για να φέρει την ανατροπή, κάτι που βλέπουμε συχνά τα τελευταία χρόνια. Η ιστορία κυλάει με αμείωτο ενδιαφέρον, για να κορυφωθεί προς το τέλος, κάνοντας όλες τις απαραίτητες παρακάμψεις που οδηγούν την έρευνα σε εσφαλμένες κατευθύνσεις. Εκεί που μένει εν μέρει ανολοκλήρωτη είναι στην παράλληλη ιστορία του αστυνόμου με τον γιο του, που αποκαλύπτεται πως εμπορεύεται ναρκωτικά, ιστορία που ναι μεν φωτίζει τον χαρακτήρα του αστυνόμου, αλλά κατ' ουσίαν δεν ολοκληρώνεται ποτέ, ίσως -προσωπική μου εκτίμηση- επειδή η ταινία  βασίζεται στο βιβλίο "The missing file" του ισραηλινού συγγραφέα Ντρορ Μισανί και είναι το πρώτο από μια σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων με ήρωα τον επιθεωρητή Αβραάμ Αβραάμ. Άρα και η οικογενειακή παράλληλη ιστορία που πραγματεύεται να είναι κάτι που επιλύεται στα επόμενα βιβλία, αλλά όχι και στην ταινία. Δεν ξέρω, εικασίες κάνω. Ίσως κάπου εκεί να κρύβεται και το ολίγον τζαζ του ελληνικού τίτλου, που είναι πιστός στον πρωτότυπο του βιβλίου μεν, αλλά ούτε στον τίτλο της ταινίας που στα ελληνικά αποδίδεται "Μαύρος Ποταμός", ούτε στον γαλλικό τίτλο του βιβλίου που κυκλοφόρησε ως "Μια ανησυχητική εξαφάνιση". Όταν δείτε την ταινία, θα καταλάβετε λίγο το άσχετον του τίτλου.

Το φιλμ, ειδωμένο από τη ματιά του αστυνομικού, έχει βράχο του τον Βενσάν Κασέλ, σχεδόν σε κάθε σκηνή, μεταμορφωμένο (για να μην πω "παραμορφωμένο"). Ο αστυνόμος Βισκόντι δείχνει με ρεμάλι που έχει εγκαταλείψει τη ζωή του και αντιλαμβάνεσαι πως ζέχνει τσιγαρίλα και ουίσκυ από μακριά, με τα μαλλιά του κολλημένα και το σώμα να καμπουριάζει. Αγνώριστος εντελώς, αφήνει πίσω τη γοητευτική παρουσία του και υποδύεται, εντελώς αγνώριστος, τον κεντρικό ήρωα, έναν μάλλον αχώνευτο άνθρωπο, αλλά βαθιά ταλαιπωρημένο από τη γυναίκα του και το παιδί του. Νιώθεις ότι εν πολλοίς ευθύνεται και ο ίδιος για την κατάστασή του, εριστικός καθώς είναι και προσβλητικός με τους συναδέλφους του. 

Στον αντίποδα, έρχεται η γλυκομίλητη και ευγενική παρουσία του πρόθυμου να βοηθήσει τους πάντες καθηγητή φιλολογίας που ερμηνεύει ο Ρομαίν Ντυρί. Και αυτός από την πλευρά του με αλλοιωμένη έκφραση και κινησιολογία, βγάζει έναν αλαφροΐσκιωτο θαρρείς άνθρωπο, χαμένο στα βιβλία του και στους μεγάλους της λογοτεχνίας που τον γαλούχησαν και τον ενέπνευσαν να γίνει και αυτός συγγραφέας. Κάπου στη ερμηνεία του Ντυρί έχω μια μικρή ένσταση, όχι γιατί δεν είναι καλός, αλλά γιατί σου δίνεται η εντύπωση -κάθε φορά που τον βλέπεις μαζί με τον Κασέλ στην οθόνη- πως ερμηνευτικά όλο αυτό μαζί γίνεται κάπως υπερβολικό. Θα ήθελα πιο ισορροπημένη την περσόνα του καθηγητή Γιαν Μπελαίλ ώστε να μην κοντράρει τον over the top αστυνόμο Βισκόντι. Αλλά και πάλι, αυτό δεν είναι παρά αμιγώς προσωπική εκτίμηση. Η Σαντρίν Κιμπερλαίν κινείται σε γνώριμα ερμηνευτικά μονοπάτια, χωρίς να κάνει την υπέρβαση, αλλά είναι -όπως πάντα- εξαιρετική, με εκείνο το πλήρως αμακιγιάριστο, κουρασμένο και πικραμένο πρόσωπο να μεταμορφώνεται, απεικονίζοντας κάθε απειροελάχιστη αλλαγή συναισθήματος.