American made (2017)

Περιπέτεια των Universal/Imagine/Hercules, σε σκηνοθεσία Νταγκ Λίμαν, με τον Τομ Κρουζ και τους Ντόμναλ Γκλήσον, Σάρα Ράιτ, Κάλεμπ Λάντρυ Τζόουνς, Αλεχάντρο Έντα. 

Έργα και ημέρες του Μπάρυ Σηλ, ταλαντούχου πιλότου της TWA στα μέσα των '70s, ο οποίος στρατολογείται από τη CIA για να τραβά αεροφωτογραφίες για τη δράση των κομμουνιστών ανταρτών στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Σύντομα, όμως, οι δραστηριότητές του διευρύνονται (όπως και η περιουσία του), αφού βρίσκεται να μεταφέρει τα ναρκωτικά του Εσκομπάρ στις ΗΠΑ, αλλά και όπλα για τους Κόντρας και τους Σαντινίστας. 

Είναι πραγματικά απίστευτη η -αληθινή- ιστορία αυτού του τύπου, ο οποίος από υπάλληλος της TWA έγινε ο πιο απαραίτητος και αναντικατάστατος πιλότος της CIA από τη μια και δεξί χέρι του Εσκομπάρ από την άλλη, με αποτέλεσμα να βγάλει τόσα πολλά χρήματα που δεν είχε πλέον πού να τα κρύψει -κυριολεκτικά! Όπως δηλώνει όμως ο τίτλος της ταινίας, η Αμερική μπορεί να σε φτιάξει. Και έτσι γίνεται. Άλλωστε ο ίδιος ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Τομ Κρουζ ξεκαθαρίζει πως οι ΗΠΑ είναι η σπουδαιότερη χώρα του κόσμου. Και μάλλον είναι, αφού έφτασε να στηρίζει εν γνώσει της -επειδή τον είχε ανάγκη- έναν από τους μεγαλύτερους λαθρέμπορους ναρκωτικών που γνώρισε η ιστορία και να του επιτρέπει να βγάζει χρήματα πέρα από κάθε φαντασία. Τουλάχιστον για όσο διάστημα τον χρειαζόταν... 

Έχουν πολύ ενδιαφέρον τα σχόλια αυτής της ταινίας επάνω σε μια ιστορική πραγματικότητα που διήρκεσε κάμποσα χρόνια, αφού αυτή ειρωνική και καυστική της ματιά καθορίζει και τον τόνο της συνολικά. Μην βιαστείτε να συμπεράνετε πως έχουμε να κάνουμε με καμιά βαριά πολιτική ταινία καταγγελίας και λακίσετε, ίσα-ίσα που είναι μια άκρως διασκεδαστική και χορταστική περιπέτεια, που όμως έχει την ευφυΐα να απομακρυνθεί από κάθε ίχνος εύκολου εντυπωσιασμού (τίγκα στα αεροπλάνα το φιλμ, όμως δεν στηρίζεται σε αερομαχίες και τα τοιαύτα) και να στοχεύσει στον κεντρικό της ήρωα και στη δική του ματιά στα γεγονότα. Με την κεντρική ιδέα του σεναρίου (Γκάρυ Σπινέλλι) να θέλει να παρακολουθούμε τα γεγονότα μέσα από το βίντεο-ημερολόγιο του ήρωα, έχουμε στην ουσία τη δική του αμιγώς ματιά στα γεγονότα και τη δική του άποψη, την οποία χαρακτηρίζουν μια λεπτή ειρωνεία και ένας σαρκασμός. 

Κι αφού μιλάμε για τον κεντρικό ήρωα, οφείλουμε να μιλήσουμε και για τον πρωταγωνιστή της ταινίας, τον Τομ Κρουζ. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο πως αυτός και μόνο αυτός κρατάει όλη την ταινία επάνω του. Κυριολεκτικά, είναι ο μοναδικός πρωταγωνιστής, καθώς δεν υπάρχουν ούτε β' ρόλοι, απλά ένας θίασος ηρώων που τον περιβάλλει. Οπότε εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο ακόμα αρετές του American Made: πρώτον, την ικανότητα του Τομ Κρουζ να παίρνει μια ολόκληρη ταινία στους ώμους του και να μην σου λείπει κανένας άλλος (δεν πα να λένε ό,τι θέλουν, παρά τις όποιες αδυναμίες ή τις όποιες λάθος επιλογές του, ο Τομ είναι και καλός ηθοποιός και μεγάλος σταρ), και δεύτερον, τη μαγκιά του σεναρίου (αλλά και του σκηνοθέτη) να σου δίνουν ψήγματα των όσων τον περιβάλλουν και όμως αυτά να είναι αρκετά για να έχεις μια κάποια ιδέα για το ποιοι είναι και από πούθε κρατάει η σκούφια τους (με εξαίρεση ίσως τον Σερίφη στη Μίνα, του Αρκάνσας, που τελικά μένει εντελώς αναξιοποίητος, μολονότι είναι φάτσα).

Με κάδρο 1.85:1 και χρώματα βασισμένα στην παλέτα της τηλεόρασης των '80s, η φωτογραφία του Σεζάρ Σαρλόν αποδίδει στην ταινία μια αδιόρατη αίσθηση ρετρό που ενισχύει την πιστότητά της, καθώς μοιάζει ώρες-ώρες σαν να βγήκε από αμοντάριστα πλάνα τηλεοπτικού ντοκυμανταίρ της εποχής. Εξαιρετικές οι επιλογές των τραγουδιών που ακούγονται στην ταινία, καθώς δίνουν και αυτές το χρονικό στίγμα, αλλά ενισχύουν ώρες-ώρες την ειρωνεία και το λεπτό χιούμορ. Στα εκτέλεση της παραγωγής, συναντάμε και τον Πάρι Κασιδόκωστα-Λάτση, αφού η ταινία είναι συμπαραγωγή της ελληνικών συμφερόντων εταιρείας Hercules Fund.

Ενήλικη περιπέτεια, με γερούς ρυθμούς, αφού κανένα πλάνο δεν ξεφεύγει εκτός χρόνου, έξυπνο χιούμορ εκεί που χρειάζεται, αλλά και αβίαστη αγωνία, θα τιμήσει την επιλογή σας να το παρακολουθήσετε. Όχι μόνο θα περάσετε καλά, αλλά θα έχετε και κάτι να συζητήσετε βγαίνοντας από τον κινηματογράφο.