Der Himmel über Berlin (1987)

Ελληνικός τίτλος: Τα φτερά του έρωτα

Δραματική ταινία σε σκηνοθεσία Βιμ Βέντερς, με τους Μπρούνο Γκανζ, Σολβέιγκ Ντομάρτιν, Όττο Σάντερ, Πήτερ Φωλκ. 

Οι Άγγελοι υπάρχουν, ζουν ανάμεσά μας και μας προστατεύουν όσο αυτό είναι εφικτό. Ακούν τις σκέψεις μας, νιώθουν τις επιθυμίες μας, συμμερίζονται τους φόβους μας και προσφέρουν την αγκαλιά τους για παρηγοριά και ανακούφιση. Μόνο που ένας από αυτούς, ο Δαμιήλ, αναρωτιέται πώς να είναι η ανθρώπινη φύση, πώς να είναι το άγγιγμα και το χάδι, πώς να είναι η ζωή με χρώμα, κόντρα στη δική τους αποστασιοποιημένη και ασπρόμαυρη ματιά. Αφορμή όλων αυτών στέκει η Μαριόν, μια γαλλίδα καλλιτέχνιδα σε τσίρκο, μια φαινομενικά αδύναμη αλλά γενναία γυναίκα που δέχεται τις δυσκολίες ως πεπρωμένο, μόνο και μόνο ως αφορμή για να κάνει το επόμενο βήμα της. Έτσι, ο Δαμιήλ εγκαταλείπει την ουράνια υπόστασή του και προσγειώνεται (κυριολεκτικά) στον κόσμο μας, όπου βρίσκει την πλέον ανέλπιστη βοήθεια που θα μπορούσε να φανταστεί. 

Αλλόκοτο, παραμυθένιο, φιλοσοφικό, ανθρώπινο, ουράνιο και γήινο ταυτόχρονα, το φιλμ του Βιμ Βέντερς δεν είναι απλά ένα δοκίμιο για την ανθρώπινη φύση ή την ύπαρξη επουράνιας ζωής, αφού αποτελεί ταυτόχρονα και ντοκουμέντο του Βερολίνου που στα τέλη των '80s εξακολουθούσε να είναι ένα από τα μεγαλύτερα θύματα του Β' Παγκοσμίου. Ίσως οι κάτοικοι του Βερολίνου (του Δυτικού, όπου και διαδραματίζεται η ταινία) να μην είχαν ακόμη και τότε συμφιλιωθεί με όσα τούς επεφύλασσε το πεπρωμένο και να αναζητούσαν με το βλέμμα τους στραμμένο στον ουρανό μία απάντηση για το κακό που τους είχε βρει. Άλλωστε ο τίτλος της ταινίας είναι "Ο ουρανός πάνω από το Βερολίνο", όπου στα γερμανικά "ουρανός" και "ουράνια" είναι η ίδια λέξη. Ίσως  να έψαχναν σε αυτόν τον ουρανό που κάποτε ξερνούσε βόμβες που ισοπέδωσαν την πόλη να βρουν τώρα πια φύλακες-προστάτες που θα τους έπαιρναν στην αγκαλιά τους. Είναι διττή, όμως η ειρωνία: Από τη μια αυτή η βαθιά ανάγκη για Φύλακες-Άγγελους που ενστερνίζεται και ο ίδιος ο Βέντερς, κι από την άλλη η ανάγκη των επουράνιων πλασμάτων να γίνουν ένα με εμάς, να νιώσουν τη σάρκα και την ανθρώπινη αδυναμία. 

Συγκλονιστική η δουλειά που έχει γίνει στην εκτυφλωτική και ταυτόχρονα κάπως θολή ασπρόμαυρη φωτογραφία (Ανρί Αλεκάν), τόσο στα πλάνα των Αγγέλων που κοιτούν τον κόσμο μας από ψηλά, όσο και κάτω στο έδαφος, να αποτυπώνουν μια πόλη θαμπή, φοβισμένη, διαλυμένη, με την περιοχή κοντά στο τείχος να μοιάζει με μαύρη τρύπα που ρουφά κάθε ίχνος ζωής και ελπίδας. Κρανίου τόπος η Ποτσντάμερπλατς σε εκείνη τη μοναδική σκηνή όπου ο ηλικιωμένος βερολινέζος ψάχνει να βρει τα σημεία εκείνα που σύχναζε στο παρελθόν του, τώρα πια ένα κομμάτι νεκρής γης που πνίγεται στις λάσπες. Επίσης εξαιρετική δουλειά στους ήχους με τις σκέψεις των ανθρώπων να μπλέκουν όλες μαζί σαν αλλόκοσμη προσευχή. 

Η ερμηνεία του Μπρούνο Γκανζ κρατά μια παιδικότητα που κρύβει μέσα τη γνώση του σύμπαντος, ενώ έκπληξη αποτελεί ο ρόλος του Πήτερ Φωλκ, που εδώ παίζει τον εαυτό του που επισκέπτεται το Βερολίνο για να γυρίσει μια ακόμα ταινία με ήρωα τον Επιθεωρητή Κολόμπο. Σκηνικά και διάκοσμος συμβάλλουν στη μυσταγωγία. 

Για περισσότερες κριτικές ταινιών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.