Chernobyl (2019)

Μίνι σειρά των HBO/Sky, δημιουργία του Κραιγκ Μέηζιν, σκηνοθεσία Γιόχαν Ρενκ, με τους Τζάρεντ Χάρις, Στέλαν Σκάρσγκάαρντ, Τζέσι Μπάκλεϋ, Άνταμ Ναγκαΐτις, Έμιλυ Γουώτσον.

Απρίλιος 1986. Μια τεράστια έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ, στη Βόρειο Ουκρανία, καταγράφεται στην ιστορία ως μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές που έχει προξενήσει ποτέ ο άνθρωπος. Ο Βάλερι Λέγκασοφ είναι ο επιστήμονας που αναλαμβάνει να ελέγξει τις εξελίξεις, μαζί με τον Μπόρις Σερμπίνα, πολιτικό που τοποθετείται στην επιχείρηση από την Κυβέρνηση, εκπροσωπώντας τις επίσημες θέσεις της. Την ίδια στιγμή, η πυρηνική φυσικός Ουλάνα Κόμιουκ αναζητά τα αίτια της καταστροφής, πέρα από τις επίσημες απαντήσεις που δίνονται κατά τη διάρκεια της έρευνας.

Πρόκειται για μία από τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας της τηλεόρασης τούτη εδώ η σειρά που θα μπορούσε να εκληφθεί και ως μία πεντάωρης διάρκειας κινηματογραφική ταινία -και δεν υπερβάλλω καθόλου. Είναι από τις σπάνιες φορές που τα εκφραστικά μέσα τηλεόρασης και κινηματογράφου ταυτίζονται τόσο πολύ ανάγοντας το τελικό αποτέλεσμα σε υψηλή τέχνη. Δεν είναι το θέμα που κάνει τη σειρά αυτή να ξεχωρίζει, αλλά ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζεται και η καλλιτεχνική οδός μέσω της οποίας μεταφέρεται στην οθόνη. Η αγαστή σύμπνοια σεναρίου και σκηνοθεσίας δημιουργεί ένα περιβάλλον απόλυτα ρεαλιστικό που θυμίζει κάποιες φορές ταινία τεκμηρίωσης, ενώ δεν διστάζει να σκύψει επάνω από τον άνθρωπο, χωρίς ποτέ όμως να επενδύσει σε εύκολη συγκίνηση. 

Ο Γιόχαν Ρενκ στην σκηνοθεσία (με πλούσια προϋπηρεσία στην τηλεόραση και στα μουσικά βίντεο) καταγράφει αποστασιοποιημένα τα γεγονότα, αφήνοντας τα στοιχεία να μιλήσουν εξ ονόματός του. Όχι, όμως, χωρίς να αποσπά συμπαγείς ερμηνείες από τους πρωταγωνιστές του, ο καθένας εκ των οποίων εκφράζει όχι απλά τον χαρακτήρα που υποδύεται μα και το παρασκήνιο που τον τοποθέτησε εκεί ή και που ορίζει τις πράξεις του. Το σενάριο του Κραιγκ Μέηζιν (στη φιλμογραφία του οποίου συμπεριλαμβάνονται πρωτίστως κωμωδίες όπως τα Hangover 2 και 3 -αυτά για όσους θεωρούν ατάλαντους τους σεναριογράφους τέτοιων ταινιών) ακολουθεί μία υποδειγματική ροή -γραμμική ως επί τω πλείστον- λαμβάνοντας υπ'όψιν πως αυτά που βλέπουμε στην οθόνη τα γνωρίζουμε. Άρα, πολύ σοφά, δεν επιλέγει τον παράγοντα της έκπληξης ή της αποκάλυψης όσο ξετυλίγει τον καμβά της ιστορίας του, μα εγκύπτει στα στοιχεία, στα γεγονότα και στους ανθρώπους, και μάλιστα χωρίς ίχνος διδακτισμού.

Είναι συγκλονιστική η στιγμή της έκρηξης όπως αποτυπώνεται στην οθόνη, με εκείνα τα μακρινά πλάνα από την κοντινή πόλη, με τους κατοίκους της να θαυμάζουν σχεδόν αυτήν τη λάμψη που έμοιαζε να βγαίνει από τα σπλάχνα της Γης και να κατευθύνεται στον Παράδεισο. Ποτέ άλλοτε η απεικόνιση του θανάτου δεν έκρυβε τόση ομορφιά, όπως την κινηματογραφεί ο Γιάκομπ Ίρε. Ψυχρά χρώματα σε τόνους του γκρι σε όλη τη σειρά μοιάζουν να μεταφέρουν στο σαλόνι σας την παγωνιά του τοπίου και ένα αέναο πένθος, την ίδια στιγμή που η μουσική της Χίλντουρ Γκούτναντοτίρ ακούγεται σαν ο επιθανάτιος ρόγχος του ίδιου του πλανήτη.

Για περισσότερες κριτικές ταινιών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.