Bob le flambeur (1956) (Α/Μ)
Ελληνικός τίτλος: Μπομπ, ο χαρτοπαίκτης
Αστυνομική ταινία της Organisation Générale Cinématographique σε σκηνοθεσία Ζαν-Πιερ Μελβίλ, με τους Ροζέ Ντυσέν, Ιζαμπέλ Κορέ, Ντανιέλ Κωσύ, Γκυ Ντεκόμπλ.
Στο καρτιέ της Μονμάρτης όλοι γνωρίζουν και σέβονται τον Ρομπέρ Μοντανιέ, τον οποίο αποκαλούν κ. Μπομπ. Και όχι άδικα... Ευγενής, κομψός και με έναν αυστηρό κώδικα ηθικής, ο τέως ληστής τραπεζών και νυν μπον βιβέρ χαρτοπαίκτης που δεν έχει παρανομήσει στο παραμικό τα τελευταία 20 χρόνια, συμπεριφέρεται με στοργή και καλωσύνη σε όλους, δεν έχει καρφώσει ποτέ κανέναν ενώ κάποτε είχε σώσει και τη ζωή του αστυνομικού επιθεωρητή Λεντρύ, με τον οποίο έχουν γίνει πολύ καλοί φίλοι. Με πρωτοφανή αποστροφή για τους προαγωγούς και τη βία, ο Μπομπ περνά τις ημέρες του στη γειτονιά που γνωρίζει όπως την παλάμη του, πίνοντας, παίζοντας χαρτιά και ξενυχτώντας, στη λογική του όσα πάνε και όσα έρθουν. Μόνο που ακριβώς την εποχή που έχει στερέψει από χρήματα, μαθαίνει τυχαία κάποιες πληροφορίες για το Καζίνο της Ντωβίλ, στο χρημακιβώτιο του οποίου τις νύχτες των ιπποδρομιών μπορεί να υπάρχουν τεράστιες ποσότητες χρημάτων. Με το μυαλό του να σκέφτεται μεθοδικά, ο Μπομπ δεν αργεί να στήσει την ομάδα και το σχέδιο που θα τους επιτρέψουν να κλέψουν περίπου 800 εκατ. από το Καζίνο και ξεκινήσουν τη ζωή τους από την αρχή.
Έχω ξαναμιλήσει για τον ανοιχτό "διάλογο" που το γαλλικό και το αμερικανικό σινεμά διατηρούσαν εκείνα τα χρόνια με αμοιβαία επωφελή αποτελέσματα. Οι Γάλλοι (και στην περίπτωσή μας ειδικότερα, ο Μελβίλ) θαύμαζαν και αγαπούσαν τον αμερικανικό αστυνομικό κινηματογράφο, την ίδια στιγμή που οι χολυγουντιανοί συνάδελφοί τους θεωρούσαν τα έργα που γυρίζονταν στη Γαλλία ως έχοντα μια ξεχωριστή αρχοντιά και λεπτότητα την οποία ήθελαν να ενστερνιστούν. Ο "Μπομπ ο Χαρτοπαίκτης" αποτελεί εξαιρετικό (ίσως και κορυφαίο) απόσπασμα αυτού του διαρκούς διαλόγου, καθώς ενόσω είναι ο απόλυτος φόρος τιμής στο αμερικανικό heist movie την ίδια στιγμή είναι πιο γαλλική και από τα κρουασάν. Με τον Μελβίλ να αναλαμβάνει διττό ρόλο σκηνοθέτη και σεναριογράφου (μαζί με τον Ωγκύστ Λε Μπρετόν που υπογράφει και τους διαλόγους), ο "Μπομπ" ευτυχεί ως δημιούργημα του ενός που όμως συντονίζει και διευθύνει με εξαιρετική μαεστρία το όλον. Χρησιμοποιώντας τη φωνή του αφηγητή ως ξεναγό μας στη συνοικία, τα κατατόπια της αλλά και στις ζωές των ηρώων μας, το σενάριο ξετυλίγεται σταδιακά σε μια χορογραφημένη αποτύπωση της ιστορίας μέσα από σύντομες και περιεκτικές σκηνές, τις οποίες ο Μελβίλ γυρίζει με μια κάμερα (Ανρί Ντακαέ ο διευθυντής φωτογραφίας) που διαρκώς κινείται όχι μόνο για να συλλάβει όλα όσα συμβαίνουν αλλά και σαν η ίδια να λικνίζεται σε αυτή τη μελωδία από λέξεις και μουσικές. Τα πάντα ρέουν στον "Μπομπ", χάρη μάλιστα και στο μοντάζ της Μονίκ Μποννό αλλά και στις εξαιρετικές μουσικές των Εντύ Μπαρκλέ και Τζο Μπουαγέ.
Είναι όμως οι χαρακτήρες που σου μένουν αξέχαστοι και ο τρόπος που ο Μελβίλ τούς ξετυλίγει στην κάμερα. Ο εμβληματικός Μπομπ, η φιλόδοξη και φιλάρεσκη Ανν, ο αφελής Παολό και όλος αυτός ο υπέροχος μικρόκοσμος που μοιάζει να ζει, να δονείται και να ανήκει στον τόπο όπου εκτυλίσσεται η δράση, λες και οι άνθρωποι αυτοί γίνονται ένα με την πόλη, τη συνοικία και τη μοίρα της. Και φτάνουμε σε αυτήν την εξαίσια σκηνή ανθολογίας του φινάλε, την ώρα που ο Μπομπ προετοιμάζει τη ληστεία στο Καζίνο της Ντωβίλ χωρίς όμως να μπορεί να αντισταθεί στο πάθος του και να ξεκινήσει να παίζει ασταμάτητα μέχρι το πρωί, σε ένα σερί από νίκες που τον κανουν να πιστεύει πως η τύχη του εν τέλει γύρισε τούμπα, την ίδια ώρα που στο φιλμ αποτυπώνεται μία από τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας του σινεμά. Η ειρωνεία είναι πως ο Ροζέ Ντυσέν που υποδύεται τον Μπομπ φαίνεται πως πίστευε το ίδιο και για τη δική του τύχη. "Καταργημένος" από παντού μετά τον πόλεμο καθώς είχε κατηγορηθεί για συνεργάτης των Ναζί (οι οποίοι είχαν εξαγοράσει τα χρέη του στον τζόγο), ο Ντυσέν διαβάζω πως είχε φυλακιστεί για ληστεία τραπέζης από όπου πήρε 800 εκατ. φράγκα (όσα σκοπεύει να κλέψει και ο Μπομπ από το Καζίνο) ενώ στο κελί του έγραφε αστυνομικές ιστορίες. Ο Μελβίλ τον συνάντησε να πουλάει παλιοσίδερα στον δρόμο όταν του πρότεινε να παίξει τον Μπομπ, κάτι που έκανε τον ηθοποιό να πιστεύει πως η τύχη του θα άλλαζε. Όμως, ο "Μπομπ ο Χαρτοπαίκτης" έμελλε να είναι η τελευταία του πρωταγωνιστική εμφάνιση στο σινεμά. Μετά από αυτόν, έπαιξε έναν μικρότερο ρόλο στην ταινία "Έμποροι κοριτσιών" και μετά εξαφανίστηκε.
Για περισσότερες κριτικές ταινιών, σειρών και παρουσιάσεις κινηματογραφικών αιθουσών, ακολουθήστε μας στο Facebook στη σελίδα Cinemano.
Αν αγαπάτε το γαλλόφωνο σινεμά, θα βρείτε κείμενα και κριτικές από το αρχείο του Cinemano, εδώ.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου